Numer 5/2015 (9)
maj 2015
www.nowinki.com.nl
Wydawnictwo bezpłatne
Mamo, mamo, coś Ci dam...
2
nr 5 (9)
nowinki.com.nl
maj 2015
Życzenia dla Mam od naszych Czytelników
Kochana Maminko! Dziękuję za wszystko! Asia
Kochamy Cię Mamo! Ewa i Łukasz
Mamo, życzymy Ci dużo zdrowia! Krzysiek i Jarek Dziękuję, że jesteś Mamo! Agnieszka Z okazji Twojego Święta życzymy Ci uśmiechu przez kolejny rok! Joanna i Jarosław
Kocham Cię Mamo i życzę Tobie wszystkiego, co najlepsze. Jadzia
Kochana Mamusiu! Dziękujemy Ci za życie, za to, że zawsze przy nas jesteś, za Twój ciepły głos i czułe serce. Małgosia, Ania i Eric z Bogusiem i Natankiem
Kochanej Mamie dużo zdrowia i szczęścia życzą córka i wnuki
Kochanej Mamie najlepsze życzenia Ewa i Romek z dziećmi
Dominika
Bezpłatny miesięcznik firmowy. Adres: Av. E. Demolder 1, 1030 Bruksela, Belgia TVA BE 0824 080 128 www. nowinki.com.nl, e-mail:
[email protected], nakład 20 000 Wydawca: NOWINKI VZW, Administrator: Agnieszka Nowak, Alfred Materna - tel. 0032 498 22 32 19 Redaktor naczelny: Katarzyna Ligocka, Skład i łamanie: Redakcja Współpraca: Izabela de Groot-Sikora, Luiza Zwierz, Agnieszka Steur, Anna Gregorowicz, Klaudia Darkowska, Dominik Piotrowiak, Mariusz Narel, Iwona Ścisłowska, Aneta Zugaj, Jacek Rujna, Kaja Adamska REKLAMA: Joanna Hoppe - tel. 0031 644 713 911,
[email protected] Ogłoszenia drobne niekomercyjne (bezpłatne): e-mail:
[email protected]. Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń. Opracowania graficzne reklam są własnością redakcji.
nowinki.com.nl
Temat miesiąca
nr 5 (9)
maj 2015
3
Mamo, mamo, coś Ci dam – jedno serce, które mam… Prawie każda z mam pamięta wierszyk recytowany lub sepleniony przez jej małe, zazwyczaj 3-letnie dziecko: „Mamo, mamo coś Ci dam: Jedno serce, które mam, A w tym sercu róży kwiat Mamo, mamo, żyj sto lat!”
Zbliżający się Dzień Matki obchodzony w Polsce 26 maja, a w Holandii (podobnie jak w większości krajów na świecie) w drugą niedzielę maja, jest okazją do okazania szacunku tej, która nas wychowała, choć nie zawsze jest to matka biologiczna. Tradycja tego święta sięga czasów antycznych, bowiem zarówno starożytni Grecy, jaki Rzymianie czcili boginie-matki symbolizujące płodność i urodzaj. Kult Gai, Demeter czy Ceres jest tego najlepszym przykładem. Zwyczaj okazywania szacunku matce powrócił w XVII w. w Anglii, kiedy to ustalono wolny dzień, aby złożyć swoisty hołd matkom i odwiedzić te, które nas wychowały, poświęcić im trochę czasu, przynieść kwiaty i słodycze. W Stanach Zjednoczonych obchody Dnia Matki związane są z postacią Ann Jarvis z Filadelfii, która po śmierci swojej rodzicielki zapragnęła podziękować wszystkim matkom za trud wychowania i stworzyć dla nich specjalne święto. Dzięki jej staraniom ustanowiono w 1905 r. pierwszy na świecie Dzień Matki. W Polsce ta tradycja istnieje od 1914 r., a w wielu krajach Europy przyjęła się dopiero po II wojnie światowej. I właśnie w związku ze zbliżającym się Dniem Matki wiele osób zadaje sobie pytanie, kim jest jego mama: mamusią, matką, opiekunką, przyjaciółką, przewodniczką, a może kontrolującą czarownicą, apodyktyczną zwierzchniczką, zazdrosną księżniczką, męczennicą czy niespełnioną kobietą? Wszak istnieje wiele typów matek i nie każda sprawdza się w roli rodzicielki.
Top 5 najlepszych prezentów przygotowanych przez małe dzieci: Laurka Wyrecytowany wierszyk Pomoc w obowiązkach domowych Przygotowanie deseru (galaretka, wafle z nutellą)
Top 5 najlepszych prezentów przygotowanych przez dorosłe dzieci: Korale z makaronu Bukiet kwiatów Tort Zaproszenie do restauracji Biżuteria Powody są różne: począwszy od ogólnego niezadowolenia z życia, braku oparcia w mężu, niespełnienia marzeń, poprzez skoncentrowanie się na pracy zawodowej i zarabianiu pieniędzy w celu zapewnienia dostatku finansowego dziecku, poczucie niedocenienia aż po chorobliwą zazdrość i nieumiejętność poradzenia sobie ze świadomością, że dzieci dorastają i mają prawo do własnego życia i własnych wyborów. Ale dla wszystkich bez wyjątku Dzień Matki to doskonała okazja, żeby się spotkać i zacieśnić więzy rodzinne lub spróbować poprawić istniejące relacje, wszak życie nie trwa wiecznie. I właśnie z okazji tego święta życzę wszystkim mamom nieskończonych pokładów cierpliwości, dobroci, zrozumienia, dumy z dzieci, satysfakcji w życiu prywatnym oraz zawodowym oraz wielu powodów do zadowolenia. Iwona Ścisłowska
4
nr 5 (9)
maj 2015
Felieton
nowinki.com.nl
Moja Holandia Konieczność przeprowadzki do obcego kraju nie jest wymarzonym scenariuszem na życie, zwłaszcza gdy masz 37 lat i powinnaś, według oczekiwań społecznych, mieć dom, a co najmniej mieszkanie, dobrego męża, dwójkę dzieci i rewelacyjną pracę. Ze wszystkim tym radzić sobie doskonale, nosić uśmiech na twarzy i patrzeć z pobłażaniem na gorzej od ciebie radzące sobie koleżanki.
Przemieszczanie się autem z miejsca na miejsce graniczyło z cudem. Nieustanne poszukiwanie miejsc parkingowych, ciągłe zjazdy na autostradę i kierowcy, którzy nagle zapomnieli wszystkie przepisy ruchu drogowego (zmora Holandii w oczach Polki). Ze łzami w oczach stałam przed kolejnym z licznych domów, pokazywanych nam przez zmieniających się jak w kalejdoskopie maklerów. Żaden z nich nie zrobił na mnie dobrego wrażenia (czytaj: ani makler, ani dom) i bardzo chciałam wracać do „mojej” Gandawy. Gdzie w tym anonimowym świecie mam znaleźć dobrą szkołę dla Syna, gdzie Syn ma znaleźć przyjaciół? Jak się I oto stałam z Synem, Mężem i ogromnym bagażem prze- odnaleźć w dżungli pędzących przed siebie ludzi? żyć przed kolejnym wyzwaniem. Dopiero co zadomowiona Spóźniony nieco makler, inny niż wszyscy, bo nie bardzo w belgijskiej Gandawie, miałam wkroczyć w tajemniczy świat młody i nie na siłę usiłujący wepchnąć nas w jakąkolwiek Amsterdamu. Świadomość tego przerażała mnie, ale nie mogłam przestrzeń, spokojnie pokazał nam nieciekawy dom. I nagle pozwolić, by mój Mąż spędzał trzy czwarte życia w pociągach stał się cud. Makler przyjrzał się uważnie mnie, Synowi i Mę(podróż pociągiem z Amsterdamu do Gandawy trwa 3 godziny żowi, po czym oświadczył: „Jeśli naprawdę chcą państwo w jedną stronę). Po raz drugi w ciągu czterech lat moje życie coś kupić z myślą o dziecku, to proszę poszukać w Haarlemie. stanęło na głowie. I pomyśleć, że to ja kazałam Mężowi starać To doskonałe miejsce dla rodzin, oddalone zaledwie 15 minut się o nowe miejsce pracy. pociągiem od centrum Amsterdamu”. Odetchnęłam z ulgą. Proszę Pana, nie miałam okazji Panu podziękować, ale w pewnym Poszukiwanie domu sensie uratował nam Pan życie. Podczas pierwszej wizyty Rok przed przeprowadzką zaczęliśmy szukać mieszkania w Haarlemie znaleźprzez Internet. Półtora miesiąca codziennego przeglądania liśmy to, czego szuogłoszeń. Strony internetowe zawierające oferty kupna-sprze- kaliśmy – nowe, jak daży nie miały przede mną tajemnic. W końcu nadszedł czas na chciałam ja i stare, odkrycie nowej ziemi. jak chciał mój Mąż. Amsterdam przytłoczył mnie mieszanką kultur, wielkością Czekało nas jeszcze i anonimowością. Nie jestem ksenofobem czy rasistką, jednak mnóstwo formalnobezpieczniej czuję się wśród ludzi, dla których słowa mają ści, jednak byliśmy podobne znaczenie i bycie kobietą nie oznacza towaru niższej szczęśliwi – znawartości. Przepiękne centrum miasta znajduje się poza zasięgiem leźliśmy nasz dom. kieszeni przeciętnego zjadacza chleba. Pół miliona za przestrzeń, w której ledwo zmieściłyby się książki Męża. Ludzie Poza centrum skąpane w szarości i deszczu blokowiska. Spotkanie Przełom października i listopada to zdecydowanie nie najlep- przyjacielskieszy czas na kupowanie mieszkania. Mało słońca, pogłębiający go maklera przygnębienie brak zieleni i woda. Już czułam bóle stawów było jak w przyszłości.
nowinki.com.nl
Felieton
olśnienie. Holendrzy są bardzo mili, otwarci i towarzyscy. Przypominają tym bardzo Polaków w Polsce. Stanowią przeciwieństwo Belgów, którzy bardzo rzadko opowiadają, nawet wieloletnim znajomym, o swoim życiu prywatnym. Nasi sąsiedzi, jeszcze zanim się wprowadziliśmy, zaprosili nas na kawę. Panie w piekarni i kwiaciarni zagadują przy każdej okazji, co słychać. Ludzie w pobliskim domu starców uśmiechem odpowiadają na uśmiech i machają z daleka, jakby wstąpiła w nich nowa fala energii. We mnie też wtedy wstępuje. Czas na szkołę i lekarza Zapisanie dziecka do szkoły w Holandii jest nie lada wyczynem. W Belgii nasz Syn chodził do szkoły pracującej metodą Freineta. Uwielbiałam tę szkołę i płakałam bardzo, jeszcze wiele razy po tym, jak się przeprowadziliśmy, że już tam nie mogę chodzić. Tak, tak, czułam jakbym to ja musiała zmienić szkołę. Tęskniłam za panią dyrektor czekającą na przychodzące do szkoły dzieci i żegnającą je, gdy wychodziły, za nauczycielką, dostrzegającą indywidualność każdego dziecka, za szkolnymi piknikami, akcjami. Pierwsze kroki skierowałam do jedynej w Haarlemie szkoły Jenaplan. Pani dyrektor zaśmiała mi się w twarz i powiedziała, że na listę oczekujących wpisuje się tu dzieci tuż po urodzeniu. Osłupiałam. W szkole Montessori również lista oczekujących. W końcu znaleźliśmy szkołę obok naszego miejsca zamieszkania (obowiązuje tu, podobnie jak w Polsce, rejonizacja). Przeraża mnie tu szkolna „polska” rzeczywistość: przepełnione klasy, anonimowość i brak porozumienia pomiędzy nauczycielem a rodzicami i rodziców między sobą. Na szczęście, jak się okazało, wiele można zmienić, jeśli rodzic potrafi zawalczyć o swoje dziecko. Swoją niezłomną postawą można nawet wpłynąć na lekarza domowego, którego wybór był kolejnym czekającym nas wyzwaniem. Los sprawił, że wkrótce po przeprowadzce, mój Mąż dostał zapalenia pęcherza, pierwszy raz w życiu, i musieliśmy udać się na pogotowie. Tam czekał na nas doktor S., który od początku z pewnym pobłażaniem wysłuchiwał mojego belgijskiego akcentu w języku niderlandzkim i w końcu powiedział, że może być naszym lekarzem domowym, bo w sumie mieszkamy niedaleko. Tak oto mieliśmy dom, sąsiadów, szkołę i lekarza domowego. Cztery pierwsze najważniejsze elementy naszego życia w Holandii. Brakowało nam przyjaciół, rodziny, mojej pracy, ale mogliśmy zacząć budować nasz harlemski świat. Anna Gregorowicz
nr 5 (9)
maj 2015
5
6
nr 5 (9)
Wywiad miesiąca
maj 2015
nowinki.com.nl
Margaryna Delma - różne rodzaje 500g
0,95€
Mleko Łaciate UHT 1l 2%
0,30€
0,85€
Prymat przyprawy - wybrane rodzaje
1,05€
Mąka Melvit 1kg luksusowa i poznańska
0,35€
0,95€
Kubuś 0,9l - różne smaki
Coca cola 2,25l
Budyń Winiary - różne rodzaje
1,35€
0,85€
5,45€
4,95€
za kg
Sierpc Ser GOUDA
Sierpc Ser królewski
za kg
JBB Kiełbasa śląska
5,95€
JBB polędwica sopocka
0,35€
4,95€
JBB kiełbasa z beczki
za kg
Vifon zupki błyskawiczne
Ketchup Dworski 450g - łagodny
Edmal sałatka cygańska
JBB szynka z beczki
1,15€ za szt.
za szt.
1,35€ za szt.
0,95€ za szt.
za kg
za kg
2,05€
Berlinki 250g
6,95€
Vegeta 200g
za kg
5,20€
Jana serek homegenizowany
0,55€
Piątnica Serek wiejski
Hochland ser topiony w plasterkach - różne smaki
0,35€
za szt. Pudliszki - dania w słoiku gołąbki, fasolka po bretońsku
za szt.
0,85€ za szt.
Wafelki Góralki
5,95€
Ogórki babuni kiszone
1,25€ za kg
Wawel Mieszanka Krakowska i Michałki - cukierki na wagę
za kg
0,30€ za szt.
0,50€ za szt. 7Days rogalik różne smaki
nowinki.com.nl
Kultura
nr 5 (9)
maj 2015
7
XV Festiwal Polskiej Poezji dla Dzieci - Wierszowisko 2015
Emocje sięgały zenitu W niedzielę, 15 marca, w Malden odbył się XV Festiwal Polskiej Poezji dla Dzieci - Wierszowisko 2015 pod patronatem medialnym m.in. „Nowinek”. Jego organizatorką od początku istnienia była Małgorzata Smółka, dla której ten festiwal stanowi historię pobytu w Holandii.
W tym roku zgłosiło się 112 uczestników ze szkół zrzeszonych w Forum Polskich Szkół w Holandii. Występujący recytowali najczęściej wiersze Jana Brzechwy, Juliana Tuwima, Wandy Chotomskiej, Danuty Wawiłow, Ludwika Jerzego Kerna i Łukasza Dębskiego. Chętni występowali w kategorii indywidualnej z podziałem na wiek uczestnika (4-6 lat, 7-9 lat, 10-13 lat) oraz zbiorowej, przy czym każda ze szkół mogła przygotować tylko jeden występ.
Zwycięzcy XV Wierszowiska w poszczególnych kategoriach: Kategoria 4-6 lat 1. Ewa Gołka – Polska Szkoła Breda 2. Filip Cybulski – Polska Szkoła Breda 3. Ex aequo: Oliwier Weijers – Polska Szkoła Nijmegen Bartłomiej Bruś – Polska Szkoła Tilburg Wyróżnienie: Fabian Socha – Polska Szkoła Eindhoven Kategoria 7-9 lat 1. Maja Bartczak – Polska Szkoła Schiedam 2. Maja Krysińska- Polska Szkoła Oss 3. Ex aequo: Oliwia Obadowska – Polska Szkoła Oss Klara Cyrys – Polska Szkoła Oss Wyróżnienie: Barbara Walorska – Polska Szkoła Oss Kategoria 10-13 lat 1. Klaudia Przybylska – Polska Szkoła Tilburg 2. Dawid Kiszkiel – Polska Szkoła Tilburg 3. Ex aequo: Ada van der Haagen – Polska Szkoła Amsterdam Piotr van Dijk – Polska Szkoła Schiedam
Festiwal odbywał się w godz. 11:30 - 17:30 i przyciągnął liczną publiczność, która dopingowała małych aktorów. Ich występy oceniało jury w składzie: Dorota Hulsenboom – Perłowska, Barbara Borys-Damięcka, Małgorzata Pacek, Łukasz Dębski, Małgorzata Małyska, Waldemar Pankiw, Agnieszka Steur i Ella van de Ven-Wesołowska. W trakcie trwania jubileuszu piętnastolecia organizatorzy Małgorzata Smółka i Tomasz Karawajczyk - zakomunikowali zebranym, że postanowili przekazać organizację kolejnych edycji Festiwalu całkowicie w ręce zarządu FPSN, mówiąc: „Uwalniamy to, co kochamy, z nadzieją, że kiedyś do nas wróci…”. Wszystkim uczestnikom gratulujemy odwagi i zapału i zapraszamy na kolejny festiwal za rok! Red.
Występy grupowe 1. Polska Szkoła Tilburg za przedstawienie „Lokomotywą do Malden” 2. Polska Szkoła Schiedam za przedstawienie „Czarodziejski świat wierszowiska” 3. Polska Szkoła Oss OSStoja za przedstawienie „Kolorowe dzieci”
Foto: Justyna Miegoń - Bain
8
nr 5 (9)
maj 2015
Biznes
nowinki.com.nl
Czy powinniśmy uczyć się od Ho „kobiecości”? Czy pamiętacie jeszcze swoje pierwsze miesiące w Holandii? Ja tak, chociaż po 13 latach już nie szokują mnie jednakowe rzędy ładnych, ale nudnych domków w stylu Legoland, nie dziwi mnie to, że podczas wizyty na kawę pije się tylko kawę (a konkretnie dwie!) i można liczyć ewentualnie na jedno (powtarzam, jedno!) ciastko podane z pudełka, że toalety mają 1m² i że na przyjęcie weselne ludzie ubierają się w dżinsy, a o dwunastej wszyscy są wypraszani do domu. Pamiętam, jak po pierwszym roku pobytu w Holandii, zaśmiewałam się, czytając „The Undutchables”.
pierwszy rok w Holandii, po trzech latach w Hiszpanii, gdzie podobnie jak w Polsce, przywiązuje się wagę do biznesowego wyglądu. W tym czasie otrzymałam przynajmniej kilka razy komentarze kolegów i koleżanek, pojawiając się w pracy w kostiumie (marynarka i spodnie). Po jakimś czasie kostiumy poszły do lamusa, bo były „zbyt eleganckie”! „Afspraak is afspraak”, czyli „umowa to umowa” Dla Holendrów dotrzymanie umowy, nawet tej słownej, czy uzgodnionej w nieformalnym e-mailu to rzecz święta. Wielokrotnie spotkałam się ze stwierdzeniem, że jeśli polskie firmy chcą wejść poważnie na rynek holenderski, muszą się nauczyć dotrzymywać słowa, jeśli chodzi o terminowość dostaw, jakość
A jak różnice kulturowe między Holandią a Polską prezentują się w biznesie? Czy są istotne? Na co trzeba się przygotować? Tak jak się domyślacie, część cech narodowych na pewno uwidacznia się również w życiu zawodowym Holendrów. Pragmatyczność i otwartość Holendrzy w biznesie są konkretni i przechodzą w zasadzie od razu do sprawy. Na pierwszym spotkaniu można się spodziewać pięciu minut poświęconych pogodzie (znowu pada!), korkom (stałem godzinę rano!) i ewentualnie piłce nożnej. Po podaniu kawy w ciągu tych pierwszych 5 minut, przechodzimy do sedna sprawy, czyli do biznesu. W czasie rozmowy mogą się pojawić pytania, które dla nas, Polaków, mogą się wydać nie na miejscu, ale które są bardzo normalne z punktu widzenia Holendra: jakie są obroty Twojej firmy, czym chcesz się wyróżniać, dlaczego myślisz, że się wybijesz wśród konkurencji, co masz konkretnie do zaoferowania. Dlatego Holendrzy są w Polsce czasami osądzani jako „niegrzeczni” czy za bardzo obcesowi, wręcz brutalni. Nieformalność Brak formalności w Holandii wyraża się w kilku aspektach. Po pierwsze, Holendrzy najczęściej mówią sobie na „ty”, po imieniu, nawet w stosunku do osoby starszej wiekiem czy rangą w organizacji. Po drugie, nie przywiązują dużej wagi do formalnej hierarchii w firmie, funkcji, tytułów. Osoby na praktycznie każdym szczeblu mogą podejmować decyzje, cieszą się zaufaniem szefostwa i absolutnie nie trzeba się spotkać z Dyrektorem czy Prezesem, żeby nawiązać kontakty handlowe albo uzyskać właściwe decyzje. Tutaj Holendrzy i Polacy różnią się diametralnie, co może prowadzić do wielu nieporozumień. Polacy mogą być zdziwieni holenderskimi brakami w zasadach „biznesowego savoir vivre’u”, podczas gdy Holendrzy irytują się, nie rozumiejąc, że muszą przejść przez jeszcze jeden szczebel organizacji, żeby coś uzgodnić. Nieformalny charakter ma też ubiór. Różni się to trochę w zależności od sektora, np. w bankach noszenie na co dzień garnituru jest rzeczą normalną, ale w wielu innych sektorach spodnie i koszula do pracy to już bardzo dużo. Pamiętam swój
produktów, certyfikaty itp. Jeżeli pojawią się problemy, lepiej powiedzieć o tym uczciwie niż wynajdywać wymówki. Takie zachowanie irytuje Holendrów, jako że liczą na partnerskie stosunki. Są w stanie zerwać kontakty, nawet gdy produkt i cena są atrakcyjne. Zaufanie, terminowość i uczciwość w biznesie są dla nich ważniejsze. Współpraca Chęć współpracy ma w Holandii wiele twarzy. „Win-win”, konsensus, kraj obywatelski. Po pierwsze w biznesie, tam gdzie w rozmowie między dwoma stronami Polak będzie myślał „ja wygram, Ty przegrasz”, „mój zysk, Twoja strata”, „nie dam sobie w kaszę dmuchać”, „zrobię to lepiej niż on”, Holender będzie myślał „znajdźmy rozwiązanie, które będzie z obopólną korzyścią dla obu stron”, „ja zyskam i Ty też”, „będziemy się uzupełniać”, „zróbmy to razem, wszyscy na tym skorzystamy”. Polacy widzą Holendrów jako naiwnych, Holendrzy - Polaków jako nierozsądnych, niewykorzystujących właściwie szans.
nowinki.com.nl
Biznes
olendrów Holandia to również kraj konsensusu. Potencjalne rozwiązania i decyzje są omawiane z pracownikami, szef jest i powinien być kwestionowany, ostateczna decyzja jest podjęta na podstawie konkretnych danych i argumentów pracowników. W firmie holenderskiej ceni się własną inicjatywę pracowników, a przytakiwanie szefowi jest raczej znakiem braku inteligencji. Kultura konsensusu w praktyce oznacza wiele zebrań, spotkań, konsultacji, uzgodnień. Jednak kiedy decyzja jest podjęta, z reguły pracownicy „podpisują się pod nią”, wiedzą, skąd wynika i identyfikują się z nią, co ułatwia jej wdrożenie. Dodatkowym wymiarem w kontekście współpracy jest zaangażowanie firm holenderskich w inicjatywy gminy, imprezy lokalne, przedsięwzięcia, a także prawie chorobliwa potrzeba zrzeszania się. Chyba nie znajdzie się Holendra czy firmy holenderskiej, która nie jest gdzieś zrzeszona. Mamy stowarzyszenia branżowe, stowarzyszenia związkowe, stowarzyszenia małych i dużych firm, stowarzyszenia dystrybutorów, stowarzyszenia producentów, stowarzyszenia lokalne, stowarzyszenia ogólnokrajowe. Można się w tym nieźle pogubić. Ale jedno jest pewne – nie można tego lekceważyć. Stowarzyszenia w Holandii to często silne organizacje o dużych wpływach, ustanawiające np. własne systemy ceryfikacji branżowej, mające wpływy polityczne, to źródło kontaktów i informacji. Nowe firmy wchodzące na rynek powinny zorientować się, gdzie warto się zrzeszyć. A dla tych mających jeszcze wątpliwości, polecam „pewniaka” – Stowarzyszenie Przedsiębiorców Polsko-Holenderskich - www. vpno.nl „Kobiecość” Holendrów Światowej sławy profesor socjologii, przypadkowo Holender, Geert Hofstede (www.geerthofstede.com) rozróżnia sześć wymiarów kulturowych narodów, w tym tzw. „kobiecość” lub „męskość”. W tym kontekście Holandia to kraj kobiecy, to znaczy kraj harmonii, skromności i empatii, w którym dąży się do unikania konfliktów, kultywowania konsensusu, troski o słabszych i postawy obywatelskiej. Wpisują się w to dobrze zasady takie, jak „win-win”. Jak się pewnie domyślacie, Polska jest krajem „męskim”, w którym ważna jest konkurencyjność, asertywność, ambicja. Czy możemy nauczyć się od Holendrów „kobiecości”? Mam nadzieję! Lidia Krawczyk
nr 5 (9)
maj 2015
9
10
nr 5 (9)
maj 2015
nowinki.com.nl
Niesamowita historia powstania pierwszej, świeckiej Polskiej Szkółki w Holandii
Ćwierć wieku Polskiej Szkółk Już 25 lat działa Polska Szkółka przy Fundacji Polsko-Niderlandzkie Centrum Edukacji i Integracji w Utrechcie. Założycielką była zmarła w 2010 r. Holenderka - Marquerite Brouwer, która razem z mężem Władysławem Kadukiem przez wiele lat służyła sprawie polskiej na terenie Niderlandów. Wspomniane małżeństwo założyło Centrum Edukacji i Integracji, Polską Szkółkę, zespół taneczny „Motylek” oraz kilka zrzeszeń. Na krótko przed śmiercią, Marquerite wydała książkę: „Van Polen naar Nederland en terug....” poświęconą wojennym i powojennym losom Władysława, byłego żołnierza ar- miejscowości. Po wyzwoleniu przyszło wielkie rozczarowanie. Okazało się, że „wielcy panowie” - Roosevelt, Churchill mii generała Maczka. i Stalin podzielili Europę już na konferencji w Jałcie w lutym Polska Szkółka w Utrechcie obchodzi w tym roku 25. roczni- 1945 r. Stalin dostał Polskę w prezencie i w ten sposób oddano cę założenia! Jak do tego doszło? To długa historia, lecz choć ją pod komunistyczną strefę wpływów. Wojna została uznana w skrócie chciałabym ją przedstawić. za zakończoną. Dopiero po upadku muru berlińskiego w 1989 r. 1 września 1939 r. Niemcy hitlerowskie zaatakowały Pol- zaczęły pojawiać się pierwsze strzępki informacji o roli polskich skę, a ponad dwa tygodnie później nasz kraj został napadnięty kombatantów. W marcu 1947 r. nastąpiła demobilizacja. Żołnierze od wschodu przez Sowietów. Polskie oddziały nie miały szans nie mogli jednak wrócić do Polski. Władysław szukał miejsca, i musiały się cofać, a następnie ewakuować za granicę. Pla- w którym mógł być jak najbliżej Polski, by - jeśli tylko to będzie nowały przedostać się do Francji, aby tam się przegrupować. możliwe - móc wrócić do rodziny. Miejscem tym stała się HoWładysław Kaduk przechodził wtedy szkolenia na żołnierza landia, ponieważ nie wyobrażał sobie mieszkać w Niemczech. zawodowego i chciał walczyć dalej. Dotarł do Francji, gdzie Prawdopodobnie dlatego, że Polska była oficjalnie państwem w 1940 r. brał udział w kursie zorganizowanym w Szkole Pod- komunistycznym, zaczęto przemilczać ogromną rolę polskich oficerskiej Saperów. wyzwolicieli. Po kapitulacji Francji udało mu się ewakuować z zachodniej Władzio był też sportowcem. Ścigał się na motocyklach, był Francji do Anglii. W Szkocji przeszedł gruntowne szkolenie kaskaderem, siatkarzem, piłkarzem i tenisistą stołowym najwyżna komandosa. W lutym 1942 r. powstała w Szkocji Pierwsza szej klasy. Tworzył w Utrechcie zespoły sportowe. Nazywał je Polska Dywizja Pancerna. Władzio był żołnierzem 11. kompanii Polonia, ale każdy mógł do nich wstąpić. Władek był niesamosaperów. Generał Maczek objął dowództwo. Pod koniec lipca witym optymistą i nigdy nie brakowało mu energii. Zajmował 1944 r. Władysław w grupie 15 000 polskich żołnierzy opuścił się stale innymi. Tęsknił jednak za Polską. Bardzo chciał wrócić. Wyspy Brytyjskie, by walczyć o wyzwolenie Ojczyzny. Siły Jego matka pisała: „Wracaj, synku, szybko!”, ojciec natomiast: sprzymierzone używały ich jako tajnej broni. Na początku sierpnia „Chociaż bardzo bym chciał, żebyś tu był, jednak nie wracaj! ci polscy żołnierze przybyli do Normandii. Po ciężkich walkach Jest tu dla ciebie zbyt niebezpiecznie.” Kiedy w 1956 r. Gomułka doszedł w Polsce do władzy, podotarli razem z aliantami poprzez Belgię do Niderlandów. 29 października 1944 r. Polacy wyzwolili Bredę i wiele innych jawiła się możliwość odwiedzenia Polski. W 1958 r. Władysław Kaduk pojechał do Polski po 19 latach nieobecności. Po powrocie do Holandii wieczorami grywał na trąbce w amatorskiej orkiestrze w Utrechcie, a później na barytonie w Harmonie Orchest w Utrechcie (był bardzo muzykalny podobnie jak jego bracia w Polsce). Tam też poznał studentkę geografii fizycznej, Marquerite Brouwer, z którą zawarł związek małżeński siedem lat później. Sześć lat po ślubie urodził się Thomas-Władzio (1986). Dziecko nauczyło się mówić płynnie po polsku i w wieku 12 lat było całkowicie dwujęzyczne. Kiedy Thomas ukończył 4 lata, jego matka założyła Polską Szkółkę w Utrechcie. W ten sposób dwujęzyczne dzieci z polsko-niderlandzkich rodzin mogły uczyć się czytać i pisać w niełatwym języku polskim. Ponieważ lekcje odbywały się tylko dwa razy w miesiącu w sobotnie popołudnia, nauczycielki dokładały starań, by zajęcia były interesujące i przyciągające uwagę. W dniu otwarcia Szkółki na
nowinki.com.nl
nr 5 (9)
maj 2015
11
ki w Utrechcie liście znalazło się 37 uczniów, pochodzących z czterech prowincji w środkowych Niderlandach. W 1993 r. Władysław Kaduk otrzymał z rąk polskiego konsula Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi Rzeczpospolitej za zasługi dla Polski.Kilka lat później, w 1999 r., jego żona, Marquerite, została odznaczona przez Ambasadora RP Srebrnym Krzyżem Zasługi za wieloletnią pracę na rzecz Polsko-Niderlandzkiego Centrum Edukacji i Integracji. W 2000 r. Władysław Kaduk został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Ten zasłużony Polak zmarł w 2003 r. w wieku 82 lat. W 2008 r. poproszono Marquerite jako przewodniczącą i koordynatorkę Polskiej Szkółki w Utrechcie, aby wygłosiła wykład na temat Polski. Nieprzygotowana postanowiła jednak przyjąć to zaproszenie i wykorzystać opowieść polskiego weterana Władysława Kaduka. Wiedziała już, że po wykładzie czeka ją jeszcze jedna sprawa..... musi to wszystko opisać! We wrześniu 2009 r. Jej książka „Van Polen naar Nederland en terug....” była gotowa do druku, a do czytelników dotarła w kwietniu 2010 r. Wkrótce potem Marquerite zmarła (6-062010), pozostawiając w spadku Fundację wraz z Polską Szkółką. Do dziś mówimy „Szkółka” a nie szkoła, aby uczcić skromność założycielki. W ramach 25-lecia jej założenia nadajemy jej jednak zasłużoną nazwę: Polska Szkółka w Utrechcie imienia Marquerite Brouwer. Obecny zarząd Szkółki stara się kontynuować i rozwijać pracę jej założycielki.
wany jest również na podstawie materiałów wykorzystywanych w Inburgeringscursus (kursach edukacji obywatelskiej). Celem szkółki dla dzieci pozostaje pielęgnowanie języka polskiego, dbałość o rodzimą tradycję i kulturę, poznanie literatury, historii i geografii Polski. Zadaniem jest również pokazanie dzieciom, jak są niezwykłe dzięki dwujęzyczności i temu, że wszystko co poznają, potrafią wyrazić na dwa sposoby, o ile są bogatsze dzięki znajomości kultury słowiańskiej. W dwa sobotnie popołudnia w miesiącu, oprócz wakacji i ferii, w godzinach od 13.00 do 16.30 dzieci z okolic Utrechtu (i nie tylko) spotykają się na zajęciach, w czasie których wykwalifikowana kadra nauczycielska stara się zapewnić edukację połączoną z zabawą, dostosowaną do wieku i poziomu znajomości języka polskiego. W trakcie roku szkolnego organizowane są spotkania: wigilijne i wielkanocne, Dzień Dziecka oraz występ na Festiwalu Polskiej Poezji dla Dzieci. W 2011 r. Polska Szkółka z Utrechtu zdobyła tam pierwsze miejsce.
Po wielu rozmowach z gminą miasta Utrecht stara siedziba została zamieniona na pięknie wyposażoną świetlicę „Hart van Hoograven”, het Goylaan 77, 3325 AA Utrecht. Jednym z nowych wyzwań jest prowadzenie kursów języka holenderskiego dla Polaków przyjeżdżających do pracy w Niderlandach. Zajęcia odbywają się w soboty w godzinach popołudniowych. Cechuje je dbałość o indywidualne podejście do każdego kursanta i poszerzanie słownictwa związanego z zawodami wykonywanymi przez uczniów. Program przygoto-
Być może wśród czytelników „NOWINEK” są rodzice dzieci w wieku 4-12 lat. Zapraszamy serdecznie. Nie trzeba podejmować decyzji, można przyjść na lekcję próbną i dopiero później zdecydować. Od stycznia 2011 r. Polska Szkółka posiada własną stronę internetową: www.polskaszkolkautrecht.nl Osoby zainteresowane mogą skontaktować się z nami przez e-mail:
[email protected] lub telefonicznie: 0621 422 336. Izabela de Groot - Sikora
12
nr 5 (9)
nowinki.com.nl
maj 2015
Zdrowe jedzenie a brak redukcji wagi Zanim zacznę pisać w szczegółach o prawdopodobnych przyczynach braku redukcji wagi przy zachowaniu zasad zdrowego żywienia, warto na początek przypomnieć definicję zdrowego odżywiania, przez co rozumie się zjadanie dużej ilości warzyw i owoców, a także bazowania na żywności propagowanej przez media jako „prozdrowotna” (fit, healthy, light, low fat, low sugar, naturalne, ekologiczne itp).
oraz quinoa (komosa ryżowa), jagody goi, a także rozmaite nasiona i orzechy. Sklepy z tak zwaną „zdrową żywnością” zwane także „sklepami z produktami ekologicznymi” przeżywają boom. Idąc tym tropem, przeciętny Kowalski uważa, że wszelkie produkty tam zakupione, w tym również ciastka, batoniki, czekoladki, są dla niego jak najbardziej dobre. Po przeciwnej stronie spektrum mamy produkty obdarzone bardzo złą sławą - czerwone mięso, ziemniaki, słodziki itp. Panuje więc ogólne przekonanie, że wystarczy w codziennym menu uwzględniać same produkty żywnościowe „fit”, by chudnąć. Niestety, sprawa jest trochę bardziej skomplikowana. Produkty zdrowe kontra produkty niezdrowe Podziału na żywność zdrową i niezdrową nie można dokonać jednoznacznie. Na pewno warto zrezygnować z wysoko przetworzonych produktów żywnościowych typu słodycze, fast foody i dania z oczyszczonej mąki. Ale czy wszystkie produkty uznawane przez nas za zdrowe, takie faktycznie są? Otóż w większości wypadków – nie.
Przykładowo: większość produktów śniadaniowych typu granola (mieszanina płatków zbożowych), musli, słodkie jogurty – wcale nie są pożądanym składnikiem diety, podobnie jak nasiona słonecznika, masło z orzeszków ziemnych. Zatem jeżeli wydaje nam się, że jemy zdrowo, a pomimo to mamy problemy ze składem i masą Od dłuższego czasu dużym powodze- ciała, to warto się w pierwszej kolejności niem cieszą się produkty niskotłuszczowe zastanowić, czy nasze menu faktycznie
opiera się na nieprzetworzonych produktach żywnościowych. O czym należy pamiętać Podczas komponowania i planowania jadłospisu, jakość i ilość żywności ma znaczenie. Nie bez wpływu, o czym wiele osób zapomina, pozostaje także ilość spożywanego jedzenia oraz jego odpowiednie zbilansowanie i urozmaicenie. Jadłospis ukierunkowany na redukcję tkanki tłuszczowej powinien uwzględniać stosowny deficyt kaloryczny, ale jednocześnie zaspokajać wszelkie potrzeby organizmu na składniki odżywcze – białko, węglowodany, tłuszcze, składniki mineralne, witaminy. Przypadkowe zestawianie ze sobą „zdrowych” produktów żywnościowych, zawierzanie intuicji, monotonia na talerzu i częste „cheat meale”, czyli oszukane pod względem kalorycznym posiłki, to nie jest dobry sposób na poprawę estetyki sylwetki. Dodatkowo zdrowe odżywianie to nie tylko zwracanie uwagi na ilość i jakość konsumowanego pożywienia. To także kontrolowanie jakości spożywanych napojów. I tak soki i napoje owocowe, w tym również te domowej roboty, nie stanowią najlepszego wyboru z punktu widzenia zdrowia i wpływu na sylwetkę. Z pewnością nie powinny stanowić głównego źródła płynów w diecie. Warto także pamiętać, iż praca nad estetyką sylwetki jest znacznie łatwiejsza i przyjemniejsza, gdy oprócz zmiany nawyków żywieniowych uwzględnimy także regularny wysiłek fizyczny. Mike Stachurski
Dietetyk & Trener Personalny www.facebook.com/mikestachurskipt www.mikestachurski.com
nowinki.com.nl
nr 5 (9)
Chcesz coś sprzedać, kupić, wymienić, oddać przyślij e-mail z treścią ogłoszenia (niekomercyjnego)
[email protected] Ogłoszenia drobne SPRZEDAM
Sprzedam Opel Corsa 2009 rok, benzyna. Stan bardzo dobry, serwisowany, stan licznika: 51 000 km, 7000€ do negocjacji, Den Haag +31 684 294 251 Opel Astra G-coupe, rok 2001, silnik 2.0 4-cylindrowy, aluminiowe felgi. Wersja
sportowa. Cena 2750€, Patryk +31 629 028 739
KUPIĘ
Kupię odkurzacz budowlany Festool +31 684 29 42 51 Kupię rower firmy Giant +31 655 191 159
maj 2015
13
Ważne telefony Ambasada RP w Hadze Alexanderstraat 25, 2514 JM Haga
[email protected] www.haga.msz.gov.pl tel: +31 (0) 70 79 90 100, fax: +31 (0) 70 79 90 137 Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Van Lennepweg 51, 2597 LG Haga tel. +31 70 306 99 44, fax: +31 - 70 - 354 39 66 e-mail:
[email protected] czynne: pon. - piątek 08:15 - 16:15 Szkolny Punkt Konsultacyjny przy Ambasadzie RP w Hadze Zajęcia: wtorki, środy i soboty w budynku Hofstad Lyceum Colijnplein 9, 2555 HA Den Haag tel.040 - 213 52 89 (wtorek 9.30 - 12.30; 14.00 - 16.00)
[email protected], www www.spk-haga.nl Fundacja Polsko-Niderlandzkie Centrum Edukacji i Integracji Świetlica „Hart van Hoograven” Het Goylaan 77, 3525 AA Utrecht Mirona Joosten-Wisniewska 0621- 422-336 e-mail:
[email protected] Pogotowie pogrzebowe 24h/7 dni tel. 0032 487103 778 Rzymskokatolicka Parafia Polska Amsterdam, www.pmkamsterdam.nl Scarlattilaantje 13, 1431 XV Aalsmeer tel. 029 733 16 78 Rzymskokatolicka Parafia Polska pw. Św. Maksymiliana Kolbe Breda St. Bavostraat 7, 4891 CG Rijsbergen tel. 076 - 532 14 38, www.pp-breda.nl Polska Misja Katolicka Groningen – Leeuwarden Blankenslaan Oost 2a, 7901 Hoogveen tel. 052 - 826 27 56, www.pmk.groningen.org.pl Parafia NMP Częstochowskiej Lunteren www.parafiapolska.nl Kerkhoflaan 17, 6741 BN Lunteren tel. 0318-482 728, 06-442 10 293
[email protected] Parafia św. Faustyny Kowalskiej od Bożego Miłosierdzia Meterik Schadeijkerweg 3, 5964 NA Meterik tel. 077-398 86 00
[email protected], www.faustyna.nl Parafia NMP Gwiazdy Morza Rotterdam Beukelsdijk 177, 3022 DG Rotterdam tel. 010-477 00 66, www.parafia.nl Polska Szkoła Nijmegen Wijkencentrum „De Schalmei” Symfoniestraat 204, 6544 TN Nijmegen tel.06-239 46 617, 06-202 38 885
[email protected] www.nijmegen.polskaszkola.nl Telefony alarmowe: 100 straż pożarna i pogotowie 101 policja 112 europejski numer alarmowy
14
nr 5 (9)
maj 2015
nowinki.com.nl
Certyfikat VCA - bezpieczna i dobr Na niderlandzkim rynku pracy, szczególnie w prowadzących inne usługi techniczne (izolacje, rusztowania, branżach technicznych, coraz większe znacze- czyszczenie przemysłowe, transport itp.). nie ma posiadanie przez pracownika tzw. dyplomu VCA. Przez kogo nadzorowane jest VCA? System VCA jest zarządzany przez niezależną Fundację Współpracy Bezpieczeństwa (SSVV). Do egzaminowania pracowników powołana jest oddzielna instytucja VCA Infra, która udziela akredytacji i nadzoruje centra egzaminacyjne. Czy każdy pracownik musi posiadać VCA? Obecnie w większości zakładów na terenie Holandii osoby rozpoczynające pracę lub już tam pracujące muszą wykazać, że posiadają odpowiednią wiedzę z zakresu bhp potwierdzoną dyplomem VCA . Dla specjalistów, pracowników liniowych lub produkcyjnych wymagany jest dyplom VCA B (basic), a dla kadry kierowniczej - VCA VOL. Dyplom ważny jest 10 lat, a można go uzyskać, zdając egzamin z zakresu VCA. Co to jest VCA i kiedy powstało? VCA powstało w 1994 r. W 1989 r. National Safety Working Contractor Group wdrożyło system certyfikacji VCA. Na początku przedstawiciele firm petrochemicznych i ich podwykonawcy chcieli stworzyć obiektywny i jednolity system w celu zapewnienia i sprawdzania standardu bezpieczeństwa, jakim musi się kierować wykonawca. Z czasem VCA został uznany za wymagany standard bezpieczeństwa nie tylko w tej branży.
Jak wygląda szkolenie i egzamin? Zajęcia prowadzone są w języku polskim i składają się z 11 tematów. W przerwach między wykładami każdy uczestnik rozwiązuje łącznie około 250 pytań testowych. Bezpośrednio po szkoleniu przeprowadzany jest egzamin przez akredytowany Instytut Egzaminacyjny VCA. Egzamin ma formę testów jednokrotnego wyboru. Odpowiednio dla VCA B jest to 40 pytań w języku polskim, a dla VCA VOL - 70 pytań w języku holenderskim, niemieckim lub angielskim (do wyboru) i trwa
VCA to nazwa systemu zarządzania bezpieczeństwem pracy w przedsiębiorstwach obowiązująca w Holandii, Belgii i Luksemburgu. Skrót VCA pochodzi od słów: Veiligheid Gezondheid Milieu Checklijst Aannemers, co w tłumaczeniu na język polski oznacza: Bezpieczeństwo Zdrowie Środowisko Lista kontrolna Podwykonawcy. Firmy, które wdrożą system VCA, znacząco zwiększają bezpieczeństwo pracy swoich pracowników i ograniczają liczbę wypadków. VCA to wszechstronny program, który oprócz bezpieczeństwa pracy, pomaga firmom zarządzać ochroną zdrowia i środowiska, a pracownikom wykonywać pracę w bezpieczny sposób. Jednym z podstawowych wymogów systemu VCA jest posiadanie certyfikatu VCA przez pracowników i podwykonawców. Coraz więcej przedsiębiorstw i pracodawców wymaga legitymowania się takim dyplomem. Posiadanie przez pracownika certyfikatu VCA stanowi dowód poznania i zachowywania przez pracownika zasad bezpiecznej pracy i oficjalnie uprawnia do jej podjęcia. W Holandii dokumentem potwierdzającym tę wiedzę jest „zielony” certyfikat VCA - akredytowany przez holenderski instytut z wpisem do bazy www.vca.ssvv.nl.
105 minut. Egzaminy przeprowadzane są na komputerach, dzięki czemu wyniki znane są natychmiast. Osoby, które zdały egzamin, otrzymują po kilku dniach dyplom VCA i plastikową kartę z nazwiskiem i numerem uprawnień. Uprawnienia są również rejestrowane w centralnej bazie VCA i dostępne na stronie www.vca.ssvv.nl. Osoby uczestniczące w szkoleniu, którym nie powiodło się za pierwszym razem, mają możliwość podejścia do bezpłatnej poprawki – jest to gwarancja, którą oferuje firma VCA Polska.
Jakie branże wymagają certyfikatu VCA? VCA jest wymagany w przedsiębiorstwach, które prowadzą prace wysokiego ryzyka w niebezpiecznym środowisku. Najczęściej dotyczy to branż takich jak: petrochemiczna, mechaniczna, elektryczna, budowlana, inżynieryjna, przemysłu ciężkiego oraz
Co to są tzw. Paszporty bezpieczeństwa? Paszport bezpieczeństwa (Veiligheidspaspoort/Safety Personal Book) jest to indywidualna książeczka pracownika, gdzie instytut szkoleniowy lub pracodawca wpisuje aktualne szkolenia z zakresu bhp. Książeczka ta jest często wymagana przez pracodawców.
nowinki.com.nl
nr 5 (9)
maj 2015
15
rze płatna praca Polska Sekcja Problem nieoryginalnych dyplomów VCA
Problem dotyczy przede wszystkim dokumentów wydawanych przez nieuprawnione firmy szkoleniowe. Oryginalne dyplomy mają zastrzeżony wygląd i przy odrobinie staranności łatwo porównać dokument nieoryginalny z obowiązującym. Dlatego przed szkoleniem warto zapytać, jaki dokument zostanie wydany po egzaminie i zweryfikować z oryginałem. Obowiązującym dokumentem jest zielony certyfikat VCA wydawany przez uprawnione instytuty egzaminacyjne. Wykaz tych instytucji znajduje się na stronie ww.vca.nl. Niektóre firmy akceptują niemiecki certyfikat SCC (dok. 18-basic i 17-VOL) jako porównywalny z VCA . Ale zgodnie z informacją zamieszczoną przez SSVV na stronie www.vca.nl nie są one w pełni uznawane za równorzędne z VCA. Posiadacze tych uprawnień zatem będą wcześniej czy później zmuszeni uzyskać dyplom VCA, chcąc pracować na terenie Holandii.
w Levende Talen
11 kwietnia 2015 r. powstała Sekcja Polska w organizacji Levende Talen zrzeszającej nauczycieli języków w Holandii. Członkowie na Walnym Zebraniu w Utrechcie zaakceptowali statut wraz z listą zdeklarowanych członków i włączyli nową sekcję językową do swojej organizacji. Tym samym język polski zaliczono do języków, które liczą się w społeczeństwie holenderskim i mogą być brane pod uwagę w nauczaniu w tutejszym systemie szkolnictwa.
Jakie inne szkolenia można jeszcze odbyć w języku polskim? Dostępne szkolenia po polsku to np. Heftruck/Reachtruck (wózki widłowe), Steigerbouwer A (monter rusztowań), Hoogwerker (praca na wysokości), BHV Pierwsza Pomoc. Krzysztof Bukański - trener i Dyrektor Instytutu szkoleniowego VCA Polska w Hadze Na koniec podziękowano pracownikom Slawistyki Uniwersytetu Amsterdamskiego na czele z panią profesor Ellen Rutten, panu profesorowi Wimowi Honselaarowi oraz pani dr Alli Peters-Podgajewskiej, która stworzyła pomost pomiędzy organizacją Levende Talen a nową sekcją. Doceniono wkład nauczycieli zrzeszonych w organizacji i stojącej na czele pani Judith Richters.
Niewątpliwie jest to wielkie wyzwanie, aby efektywnie popularyzować język polski, a z nim polską kulturę. Twórcy wierzą, że Polska Sekcja w Levende Talen stanie się platformą spotkań licznych organizacji polonijnych działających w Holandii, których celem jest podnoszenie poziomu nauczania i promowanie języka polskiego w tym kraju. Zapraszamy do współpracy! W imieniu tymczasowego Zarządu Sekcji Polskiej: Elżbieta Niemczuk-Weiss Slavische Talen en Culturen (Pools), Universiteit van Amsterdam Spuistraat 210, k. 539, 1012 VT Amsterdam
[email protected],
[email protected]
16
nr 5 (9)
maj 2015
Aktualności
nowinki.com.nl
Wybory prezydenckie 2015 5 lutego 2015 r. Marszałek Sejmu RP - Radosław Sikorski podpisał postanowienie o zarządzeniu wyborów Prezydenta RP i ustalił ich datę na 10 maja 2015 r. W przypadku konieczności przeprowadzenia drugiej tury wyborów, powtórne głosowanie odbędzie się 24 maja 2015 r.
Wpis do spisu wyborców Obywatele polscy uprawnieni do głosowania i, przebywający w dniu wyborów za granicą będą mogli wziąć udział w głosowaniu, jeżeli posiadają ważny polski paszport lub ważny polski dowód osobisty. Należy w tym celu zarejestrować się poprzez internetowy portal https://ewybory.msz.gov.pl Należy pamiętać o dopełnieniu obowiązku rejestracji, której można dokonać do dnia 27 kwietnia 2015, jeśli zamierzają Państwo głosować korespondencyjnie. Jeśli zamierzają Państwo głosować osobiście, rejestracji można dokonać najpóźniej w 3. dniu przed dniem wyborów, tj. do dnia 7 maja 2015 r. Gdzie można zagłosować w Królestwie Niderlandów? - Nr 110 (Haga I) z siedzibą w Ambasadzie RP w Hadze; Alexanderstraat 25, 2514 JM Haga (obsługa również osób niepełnosprawnych), głosowanie osobiste i korespondencyjne - Nr 111 (Haga II) z siedzibą w Ambasadzie RP w Hadze; Alexanderstraat 25, 2514 JM Haga, głosowanie osobiste
- Nr 112 z siedzibą w Niderlandzkim Domu Polskim w Amsterdamie; Keizersgracht 174-176, 1016 DW Amsterdam, głosowanie osobiste - Nr 113 z siedzibą w Polskiej Parafii przy Kościele Laurentius w Bredzie; Ginnekenweg 333, 4835 ND Breda, głosowanie osobiste Głosować będzie można w godzinach 7.00 - 21.00. Dodatkowe informacje Informacje o głosowaniu poza granicami kraju można znaleźć na stronie Ambasady RP w Hadze: www.haga.msz.gov.pl oraz Państwowej Komisji Wyborczej: www.pkw.gov.pl Wydział Konsularny Ambasady RP w Hadze udziela informacji wyborczych pod numerem telefonu: 070 79 90 121 - poniedziałek w godzinach 10.30-16.00 - wtorek - piątek w godzinach 9.00-16.00 Joanna Kłaput
nowinki.com.nl
Porady
nr 5 (9)
maj 2015
17
Do czego potrzebne są DigiD kody w Holandii? Określenie DigiD coraz częściej pojawia się przy okazji załatwiania spraw urzędowych. Nadal jednak wiele osób nie wie, do czego są potrzebne i w jaki sposób uzyskać DigiD kody. DigiD to osobiste kody dostępu do danych personalnych w wielu instytucjach rządowych oraz użytku publicznego, np. w ubezpieczalniach, w Urzędzie Skarbowym (Belastingdienst), w Urzędzie Pracy (UWV) i wielu innych. DigiD to również osobisty podpis elektroniczny wykorzystywany do korespondencji z ww. urzędami.
danych osobowych widniejących na polisie ubezpieczeniowej oraz innych szczegółów związanych z ubezpieczeniem zdrowotnym (należy zalogować się na stronie ubezpieczalni, gdzie posiadamy ubezpieczenie zdrowotne). W jakich instytucjach wymagane są DigiD kody? Belastingdienst (Urząd Skarbowy), SVB (ubezpieczalnia socjalna), UWV (Urząd Pracy) Werkbedrijf (instytucja współpracująca z Urzędem Pracy), RDW (Urząd Komunikacji).
Do czego wykorzystywane są DigiD kody? W niektórych przypadkach posiadanie DigiD kodów jest wręcz niezbędne i bez nich nie można wystąpić elektronicznie Jak uzyskać DigiD kod? z określonym wnioskiem. DigiD kody są wymagane m.in. O osobisty DigiD składamy wniosek poprzez stronę interneto- w przypadku: wą www.digid.nl. Przy zapytaniu o DigiD należy ustalić własny wykonania rozliczenia z podatku dochodowego (zwrot pologin oraz hasło. Ważne jest, aby poprawnie zapisać te dane, datku) bez posiadania jaaropgave od pracodawców, ponieważ będą one niezbędne do późniejszej aktywacji DigiD. zapytania o zasiłek dla bezrobotnych w Urzędzie Pracy Kiedy zakończy się proces wystąpienia o DigiD, w ciągu 5 dni (UWV), kiedy osoba jest zameldowana na terenie Holandii roboczych otrzymamy kod aktywacyjny na adres meldunkowy. (tylko osoby niezameldowane zgłaszają się po zasiłek dla Za pomocą tego kodu należy aktywować wcześniej ustalony bezrobotnych za pomocą formularza pisemnego), login i hasło. Dopiero wówczas można korzystać z DigiD kodów. zapisania do Werkbedrijf jako osoba poszukująca pracy (dla osób zameldowanych w Holandii), wystąpienia do Belastingdienst o dofinansowanie do ubezpieczenia, mieszkania, dofinansowanie do żłobka lub świetlicy, dodatek na dzieci (dotyczy tylko i wyłącznie osób zameldowanych w Holandii). DigiD kody można również wykorzystywać w innych sytuacjach, np.: w ubezpieczalni zdrowotnej: zmiana danych personalnych, WAŻNE! O DigiD mogą wystąpić tylko i wyłącznie osoby zmiana pakietu ubezpieczeniowego, dopisanie dziecka do zameldowane bądź zarejestrowane na terenie Holandii. polisy, zmiana numeru konta, zmiana formy płatności. DigiD kod składa się zawsze z dwóch części: gebruikersnaam w SVB: zmiana danych osobowych, zmiana numeru konta, (login) i wachtwoord (hasło). w RDW sprawdzenie danych własnego auta, wystąpienie o nowy dowód rejestracyjny w przypadku zniszczenia Jakie dane uzyskujemy poprzez Digid kody? bądź zgubienia, Posiadając DigiD kody, można otrzymać m.in. informacje w Gemeente: wystąpienie z wnioskiem o miejsce parkingowe, dotyczące: wystąpienie o oiervaarpas (w gminie Den Haag). pracodawców oraz odprowadzonych składek na poczet po Luiza Zwierz datku dochodowego za lata 2012, 2013 i od 1 marca 2015 - za rok 2013 (informacje te są potrzebne np. do rozliczenia Mini-slownik: z podatku dochodowego), wysokości dofinansowań oraz decyzji dotyczących dofinan►►Belastingdienst – Urząd Skarbowy sowań w Belastingdienst, ►►UWV – Urząd Pracy ►►Werkbedrijf – instytucja współpracująca z Urzędem kwot wypłacanych w ramach zasiłku rodzinnego przez SVB, Pracy numeru konta, na jakie wypłacany jest zasiłek rodzinny (SVB) ►►SVB – Instytucja, gdzie składane są wnioski o zasioraz dofinansowania z Belastingdienst, łek rodzinny i sprawy dotyczące emerytury wysokości dofinansowań wypłacanych przez Belastingdienst, ►►RDW – urząd komunikacji danych w Urzędzie Pracy (UWV), ►►Gemeente – Gmina emerytury (SVB),
18
nr 5 (9)
maj 2015
nowinki.com.nl
nowinki.com.nl
Porady
nr 5 (9)
maj 2015
19
Omijanie blokad regionalnych Podczas surfowania w Internecie często spotykamy się z następującym komunikatem: Brak możliwości oglądania. Materiał jest niedostępny w Twoim kraju. Jest to wina ograniczeń geograficznych w dystrybucji multimediów. Niektórzy niewtajemniczeni mogą się zastanawiać, w jaki sposób dana strona rozpoznaje, z którego kraju na nią wchodzimy. Otóż każdy komputer posiada własne IP, czyli unikalny adres, po którym jesteśmy identyfikowani w sieci, czyli żaden użytkownik Internetu nie jest anonimowy. Innymi słowy filtrowanie regionalne odbywa się na podstawie analizy adresu IP, który informuje, z jakiego kraju się łączymy z siecią. I stąd mieszkając za granicami Polski, bardzo często nie mamy dostępu do niektórych materiałów filmowych umieszczonych w popularnych wśród Polaków serwisach WP czy Onetu. Dotyczy to nie tylko polskich stron, ale również zagranicznych, które są dostępne tylko dla mieszkańców danego rejonu geograficznego. I tak wielu z nas (nawet mieszkając w Holandii) ma ograniczony dostęp do Netfliksa, BBC (programy na żywo, archiwalne odcinki), Hulu.com (odcinki programów TV), ITV, YouTube (niektórych teledysków zablokowanych w Polsce i Europie) itd. Na szczęście blokady regionalne da się łatwo obejść. Podstawą omijania zabezpieczeń regionalnych jest zmiana IP komputera. Dla niezaawansowanych użytkowników komputerów najłatwiej będzie, gdy zainstalują gotowy program instalujący w systemie wirtualne urządzenie sieciowe, którym łączy się do tuneli VPN. Dzięki takiemu prywatnemu połączeniu ze zdalnym serwerem, ulokowanym w innym kraju, można dostać się do Internetu, a użytkownik z zewnątrz wygląda tak, jakby się łączył z innego kraju niż ten, w którym przebywa fizycznie i dzięki temu może uzyskać dostęp do serwisów ograniczonych dla danego regionu. Bardzo popularną aplikacją do omijania blokad regionalnych lub
do zwiększenia prywatności w Internecie (gdy chcemy pozostać anonimowi podczas surfowania po pewnych stronach) jest TunnelBear, dostępny do ściągnięcia ze strony www.tunnelbear.com. I tak po
tego niezaawansowanym użytkownikom komputera z wielu względów. Jeżeli jednak dojdziemy do wniosku, że podołamy temu zadaniu, to aby znaleźć darmowe polskie serwery proxy, można skorzystać ze strony
wejściu na tę stronę wybieramy zakładkę Download, a następnie PC. Instalujemy program, a gdy przejdziemy przez instalację, będziemy poproszeni o utworzenie konta i wypełnienie formularza rejestracyjnego. Po wypełnieniu formularza na nasz email zostanie wysłany link weryfikujący nasze konto. Podczas instalacji programu, TunnelBear zainstaluje w naszym komputerze wirtualną kartę sieciową, która będzie pośredniczyła w nawiązywaniu połączeń VPN. Po instalacji karty sieciowej pojawi się okienko, w którym będziemy mogli wybrać kraj, z którego chcemy być widziani w Internecie i będziemy mogli się łączyć ze stronami zagranicznymi. I tutaj niestety mam smutną wiadomość dla osób chcących obejść ograniczenia geograficzne dla naszego kraju (żeby korzystać np. z Ipla w Holandii), bowiem Polski nie ma na liście w TunnelBear. Mamy za to do wyboru takie kraje jak: Stany Zjednoczone, Wielką Brytanię, Kanadę, Japonię, Francję, Włochy, Holandię, Szwajcarię i Irlandię. O ile entuzjastów Netfliksa czy BBC raczej to nie zmartwi, o tyle użytkownicy naszych polskich portali mogą być z tego niezadowoleni. Dla takich osób pozostaje znalezienie darmowych serwerów proxy i odpowiednie ręczne skonfigurowanie przeglądarki, co jest zadaniem trudnym i nie polecałabym
http://spys.ru/free-proxy-list/PL/. Ważne jest, by korzystać z serwerów oznaczonych „NOA – non anonymous proxy”. Po znalezieniu odpowiedniego serwera proxy musimy taki serwer włączyć ręcznie w naszej przeglądarce. Jeżeli używamy Internet Explorer 6.0, to wygląda to następująco: W menu Narzędzia klikamy polecenie Opcje internetowe. Następnie klikamy kartę Połączenia i przycisk Ustawienia sieci LAN. W obszarze Serwer proxy zaznaczamy pole wyboru Użyj serwera proxy dla sieci LAN. W polu Adres wpisujemy adres IP serwera proxy (skopiowanego ze strony http://spys.ru/free-proxy-list/ PL/). W polu Port wpisujemy numer portu używany przez serwer proxy dla połączeń klienckich (też z tej strony), najczęściej jest to numer 8080. Można także zaznaczyć pole wyboru Nie używaj serwera proxy dla adresów lokalnych, jeśli nie chcemy, aby komputer serwera proxy był używany do obsługi połączeń z komputerami w sieci lokalnej (może to poprawić wydajność). Klikamy przycisk OK, aby zamknąć okno dialogowe Ustawienia sieci LAN. Pamiętajmy jednak, że nie zawsze serwery proxy działają poprawnie i często spowalniają prędkość łącza, ale czasami można trafić na dosyć szybkie. Wioletta Chabowska-Komisarczuk
20
nr 5 (9)
maj 2015
Uroda
nowinki.com.nl
nowinki.com.nl
Porady
nr 5 (9)
maj 2015
21
Analiza kolorystyczna: Lato LATO, pomimo iż kojarzone jest z ciepłem, to w analizie kolorystycznej zaliczane jest do chłodnego typu kolorystycznego. Barwy pastelowe, jasne, subtelne sprawiające wrażenie przygaszonych lub delikatnie rozmytych są stworzone dla Pań reprezentujących ten typ urody. Makijaż: Pani Lato ze względu na bardzo jasną karnację powinna stosować jasne podkłady o kolorze beżu wpadającego w róż. Kolor różu do policzków powinien być raczej stłumiony i lekko rozbielony. Jeśli chodzi o pomadki, to również kolory powinny być lekko przytłumione, gdyż soczysta czerwień nie będzie odpowiednia. Jeśli już decydujemy się na ten kolor, niech będzie to przygaszona malina, fuksja lub wiśnia w odcieniach koloru wina. Skóra Pań o tym typie urody ma charakterystyczny ton chłodny, co sprawia, że wydaje się niezwykle szlachetna i krucha. Najczęściej jest blada, matowa, ze skłonnością do przesuszeń. Może być mleczna, oliwkowa, różowo-beżowa oraz gładka (tzw. porcelanowa). Cera jest dobrze ukrwiona z wyraźnie przebłyskującymi delikatnymi naczynkami, przez co okolice policzków często są różowe, sprawiając wrażenie lekkich rumieńców. Oczy: Tęczówki oczu Pani Lato nie pozostają w dużym kontraście z białkiem, zaś kolor oczu to mieszanka szarości i błękitu, aż po brąz. Najczęściej można spotkać szare, szarozielone, jasnoniebieskie, piwne lub jasnobrązowe. Jeżeli są w kolorze morza, to często zmieniają barwę z niebieskich na zielone i odwrotnie, w zależności od koloru ubrania. Zdarzają się też cętkowane o tonacji brązowo-niebieskiej lub brązowo-zielonej. Oprawa oczu jest średnio nasycona, a brwi są najczęściej ciemne i popielate, ale nigdy złote. Pani Lato około 40. roku życia musi nosić okulary.
Włosy są najczęściej w kolorze popielatego lub ciemnego blondu. U szatynek są szare, matowe, popielate, jasnobrązowe lub o platynowym odcieniu. Lato, jako dziecko, często ma włosy w kolorze jasnego blondu, przechodzącego z czasem w kolor mysi. Nierzadko także rozjaśniają się na słońcu w popielate pasma. Najczęściej są słabe, kruche i cienkie. Pani Lato siwieje dość późno, na zasadzie pieprzu i soli. Cechy charakterystyczne: Lato opala się początkowo na czerwono, a później brązowieje – rzadziej od razu na kolor
Cechy charakteru: Lato ma zazwyczaj spokojny, opanowany i zrównoważony charakter. Otacza ją aura gracji i spokoju, dystansu i kruchości. Wszystkie działania Lata są zaplanowane i usystematyzowane, a w postępowaniu decydują względy racjonalne. Lato to artystyczna dusza analityka i perfekcjonisty. Idealne kolory dla Lata to przydymione pastele, kolory powstałe na bazie głębokiej szarości i pastelowego różu. Są to kolory subtelne, klasyczne, takie jak: złamana biel, wino, wiśnia, szara zieleń, orzech włoski, mleczny brąz, róż pudrowy,
orzecha włoskiego lub oliwkowy. Piegi raczej nie występują, a jeżeli tak, to tylko latem od słońca i najczęściej są szare lub szarobrunatne. Tak samo znamiona i brodawki – nigdy złote czy rude. Ten typ urody czasem sprawia wiele problemów w ocenie, gdyż niekiedy trudno określić, czy jest zdecydowanie chłodny, czy ciepły. Z reguły twarz zawiera oba te rodzaje barw, oczywiście z przewagą tonów chłodniejszych. Panie o ciemnej oprawie oczu i z ciemnymi włosami można pomylić z Panią Zimą. Pracując jednak na chustach, bardzo szybko można uchwycić różnicę. Dlatego chusty do analizy kolorystycznej to podstawa!
lawendowy, dymny błękit i grafitowy. Należy unikać czerni, w której Lato wygląda blado i czystej bieli, która spowoduje, że skóra nabierze odcienia szarości i wyda się zmęczona. Pani Lato również nie wygląda dobrze w jaskrawych kolorach, gdyż są dla niej zbyt intensywne. Nie powinna także stosować koloru złotego i pomarańczowego, gdyż są to barwy ciepłe, a jeżeli zdecyduje się na żółć, to powinna wybierać tylko waniliową. Celebrytki reprezentujące ten typ kolorystyczny to: Reese Witherspoon, Jessica Biel, Christie Brinkley, Jennifer Aniston, Sarah Jessica Parker. Aneta Zugaj – ATENA STUDIO
22
nr 5 (9)
maj 2015
nowinki.com.nl
Europejski nakaz aresztowania Aresztowano Pana/Panią w związku z europejskim nakazem aresztowania i przewieziono do jednostki policji lub do innego miejsca przesłuchań. Jakie ma Pan/Pani prawa?
w tym języku tylko w ograniczonym stopniu, wówczas ma Pan/ Pani prawo skorzystać z asysty tłumacza ustnego. Funkcjonariusz ds. ścigania przestępstw skontaktuje się z tłumaczem. Należy poinformować funkcjonariusza ds. ścigania przestępstw, jeśli ma Pan/Pani trudności ze zrozumieniem go. Tłumacz może również pomóc podczas rozmowy z adwokatem. Nie ponosi Pan/Pani w związku z tym żadnych kosztów.
Inne państwo członkowskie Unii Europejskiej zwróciło się do Holandii z prośbą o Pana/Pani przekazanie. Dlatego został/została Pan/Pani aresztowany/aresztowana przez policję, Królewską Żandarmerię Wojskową lub inny urząd dochodzeniowo-śledczy. Zatrzymanie w jednostce policji może trwać maksymalnie Znajomość swoich praw i obowiązków jest istotna, dlatego warto trzy dni. Jeśli z uwagi na okoliczności konieczne jest zatrzymanie zapoznać się z poniższymi informacjami. Pana/Pani na dłużej, decyzję w tej sprawie musi wydać prokurator. Adwokat poinformuje Pana/Panią, co można zrobić, jeśli Prawa osoby aresztowanej nie zgadza się Pan/Pani z zatrzymaniem na dłużej. Po aresztowaniu funkcjonariusz dochodzeniowo-śledczy lub prokurator zadecydują, czy konieczne jest zatrzymanie Pana/Pani Kopię europejskiego nakazu aresztowania otrzyma Pan/Pani w jednostce policji. Nie ma Pan/Pani obowiązku odpowiadania niezwłocznie po jego wpłynięciu do organu sądowego. Jeśli na ich pytania. europejski nakaz aresztowania został sporządzony w języku dla Pana/Pani niezrozumiałym, ma Pan/Pani prawo otrzymać tłumaczenie najważniejszych fragmentów tego nakazu. Sąd zdecyduje, czy zostanie Pan/Pani przekazany/przekazana do państwa członkowskiego wnioskującego o przekazanie. Sąd przesłucha Pana/Panią w tej sprawie na posiedzeniu. Może Pan/Pani zgodzić się na przekazanie do państwa wnioskującego. Zgoda na przekazanie zwykle przyspiesza postępowanie. Wydanej raz zgody na przekazanie nie można cofnąć. Szczegółowych informacji udzieli Panu/Pani również adwokat. Jeśli funkcjonariusz dochodzeniowo-śledczy lub prokurator wyda decyzję o konieczności zatrzymania Pana/Pani w jednostce policji na dłużej, może Pan/Pani zwrócić się do funkcjonariusza ds. ścigania przestępstw, by poinformował członka rodziny lub współlokatora o zatrzymaniu. Jeśli funkcjonariusz dochodzeniowo-śledczy lub prokurator wyda decyzję o konieczności zatrzymania Pana/Pani w jednostce policji na dłużej, a nie ma Pan/Pani obywatelstwa holenderskiego, może Pan/Pani zwrócić się do funkcjonariusza ds. ścigania przestępstw, by przekazał informację o zatrzymaniu do konsulatu lub ambasady Pana/Pani kraju pochodzenia. Należy poinformować funkcjonariusza ds. ścigania przestępstw o złym samopoczuciu, nagłej potrzebie pomocy medyczMa Pan/Pani natomiast prawo do poufnej rozmowy z ad- nej (np. przyjęcia leków) lub poprosić go o wezwanie lekarza. wokatem. O chęci skorzystania z tego prawa informuje Pan/ Pani funkcjonariusza ds. ścigania przestępstw. W konkretnych Pytania przypadkach możliwe jest przydzielenie bezpłatnej pomocy Ma Pan/Pani pytania? Można je zadać swojemu adwokatowi prawnej. Funkcjonariusz ds. ścigania przestępstw nadzoruje lub funkcjonariuszowi ds. ścigania przestępstw. czynności związane z wezwaniem adwokata. Co należy do obowiązków adwokata? Jeśli nie potrafi Pan/Pani wysłowić się w języku niderlandzkim Adwokat działa wyłącznie dla Pana/Pani korzyści. Adwokat lub go Pan/Pani nie rozumie, lub też porozumiewa się Pan/Pani może:
nowinki.com.nl
Porady
poinformować Pana/Panią o przebiegu procedury; udzielić Panu/Pani porady prawnej; poinformować Pana/Panią o prawach i obowiązkach; przekazać informację o pozytywnych i negatywnych skutkach zgody na przekazanie oraz o tym, jakie skutki może ona dla Pana/Pani oznaczać; na Pana/Pani prośbę skontaktować się z Pana/Pani rodziną lub pracodawcą w celu poinformowania tych osób o Pana/ Pani sytuacji. Decyzja o rozmowie z adwokatem nie oznacza automatycznie uznania Pana/Pani za osobę winną zarzucanych jej czynów. Funkcjonariusz ds. ścigania przestępstw nie będzie obecny podczas Pana/Pani rozmów z adwokatem. Wszystko, co usłyszy od Pana/Pani adwokat, pozostanie tajne. Bez Pana/Pani zgody adwokat nie może rozmawiać na ten temat z osobami trzecimi, w tym z funkcjonariuszem ds. ścigania przestępstw. To samo dotyczy tłumacza, który będzie obecny podczas Pana/Pani spotkania z adwokatem. Dalszy przebieg procedury Jeśli funkcjonariusz ds. ścigania przestępstw wezwał dla Pana/Pani adwokata, wówczas adwokat skontaktuje się z Panem/Panią. Maksymalny czas rozmowy z adwokatem po jego przybyciu wynosi 30 minut. Możliwe jest także wezwanie adwokata, którego zna Pan/Pani osobiście i z którym chce Pan/ Pani rozmawiać. Należy poinformować o tym funkcjonariusza ds. ścigania przestępstw.
nr 5 (9)
maj 2015
23
Po aresztowaniu zostanie Pan/Pani przewieziony/przewieziona do Amsterdamu, jeśli aresztowanie nastąpiło w innej miejscowości na terenie Holandii. Tam prokurator lub sędzia w postępowaniu przygotowawczym podejmie decyzję o ewentualnym wydłużeniu Pana/Pani zatrzymania. Zgoda na przekazanie? Jeśli nie zgłasza Pan/Pani sprzeciwu odnośnie Pana/Pani przekazania do państwa członkowskiego wnioskującego o przekazanie, może Pan/Pani wyrazić zgodę na przekazanie. Może to przyspieszyć postępowanie. Wyrażając zgodę na przekazanie, należy pamiętać, że: cofnięcie tej decyzji nie jest możliwe; sąd nie będzie już Pana/Pani przesłuchiwać; o Pana/Pani przekazaniu decyduje prokurator, a nie sąd; tym samym rezygnuje Pan/Pani z ochrony wynikającej z zasady specjalności, co oznacza, że po przekazaniu może Pan/ Pani być ścigany/ścigana w innym kraju członkowskim za inne czyny niż te, których dotyczy europejski nakaz aresztowania. Pana/Pani adwokat udzieli bardziej szczegółowych informacji w tym zakresie. Do wyrażenia zgody na przekazanie niezbędne jest oświadczenie złożone przed prokuratorem lub sędzią w postępowaniu przygotowawczym. Może Pan/Pani poprosić, aby był przy tym obecny adwokat.
Izabela de Groot-Sikora
24
nr 5 (9)
maj 2015
Rozrywka
nowinki.com.nl
[email protected] BARAN 21.03.-20.04. KRÓL PUCHARÓW
WAGA 24.09.-23.10. PIĄTKA PUCHARÓW
Wesprzeć Cię może przyjazna, energiczna kobieta. Jej pomoc jest nieoceniona. Przed Tobą sukces i powodzenie w sprawach, o których myślisz
Może nowa znajomość wniesie świeży powiew w Twoje życie. Wskazany jest ruch, dynamika i aktywność. Zajrzyj w siebie i zobacz, czego Ci brak.
BYK 21.04.-21.05. KRÓL BUŁAW
SKORPION 24.10.-22.11. SIÓDEMKA MIECZY
Twoje problemy nie mają prostych rozwiązań. Tego, co robisz nie da się kontynuować. Pozostajesz w stanie zawieszenia. Daj sobie czas na przemyślenia.
Dostaniesz prezent od losu. Rozpoczniesz nową aktywność w życiu. Bierz się za pracę! Sprawy będą załatwione dla Ciebie pomyślnie.
BLIŹNIĘTA 22.05.-21.06. AS PUCHARÓW
STRZELEC 23.11.-20.12. UMIARKOWANIE
Karta ta narzuca decyzje i fakty, przeciwko którym nie ma sensu się buntować. Mądrość radzi poddać się im i czekać na rezultaty.
Problemy za Tobą. Możesz pomyśleć o czymś nowym. Masz określone możliwości i umiejętności. Zatroszcz się o kogoś potrzebującego.
RAK 22.06.-22.07. GIERMEK DENARÓW
KOZIOROŻEC 21.12.-20.01. SŁOŃCE
Nie zamartwiaj się nieustannie o pieniądze, daj sobie szansę na cieszenie się życiem. Okaż ciepło i empatię swoim bliskim.
Przemyśl na chłodno to, co się dzieje. Zyskaj dystans wobec bieżących wydarzeń. Nie licz na cudzą pomoc, ani łaskawość losu.
LEW 23.07.-23.08. SIÓDEMKA PUCHARÓW
WODNIK 21.01.-19.02. DWÓJKA BUŁAW
Masz teraz wystarczająco dużo energii, niezbędne zdolności i konsekwencję, aby doprowadzić sprawy do końca, wyjaśnić nieścisłości.
Masz skłonność do zamykania się w ciasnym kręgu osób oraz ich spraw, które wydają Ci się (fałszywie!) ważniejsze od wszystkiego.
PANNA 24.08.-23.09. ÓSEMKA MIECZY
RYBY 20.02.-20.03. AS BUŁAW
Nie zamykaj się w sobie. Zamykanie oczu na wszystko dookoła w niczym Ci nie pomoże, a pogrążysz się tylko w zadawaniu sobie bólu.
Samotność jest teraz dobra, a nawet konieczna dla Ciebie. Potrzebujesz odpoczynku, snu i dobrej diety, aby odzyskać równowagę emocjonalną. WRÓŻKA HENRY
nowinki.com.nl
Rozrywka
nr 5 (9)
KRZYŻÓWKOWY ZAWRÓT GŁOWY
maj 2015
25
26 26
nr 5 (9)
nowinki.com.nl nowinki.com.nl
maj 2015
Dzieñ Matki! Pamiêtaj w Holandii ZnajdŸ 5 ró¿nic miêdzy obrazkami.
Pomó¿ ptaszkom odnaleŸæ drogê do domków.
nowinki.com.nl nowinki.com.nl
nr 5 (9)
maj 2015
i obchodzimy 10 maja, a w Polsce 26 Maja
27 27
Zagadki
Chocia¿ to miesi¹c d³ugi, to najkrócej siê nazywa. i co roku tym siê chlubi, ¿e zieleni¹ œwiat okrywa.
Gdy niebo wdzieje szary kubraczek, a potem rzewnie siê rozp³acze ,gdzie spadnie ³ez tych liczba du¿a, tam z wody siê zrobi wielka . .
Powróci³ do nas z dalekiej strony,, ma d³ugie nogi i dziób czerwony. Dzieci siê œmia³y, gdy go wita³y,, ¿abki p³aka³y przez dzionek ca³y.
Kolorowe i pachn¹ce, czy w ogrodzie, czy na ³¹ce, zawsze chêtnie je zbieramy na bukiecik dla swej mamy.
Co ona przekopie, to one wyg³adz¹. W domowym ogródku bardzo siê przydadz¹.
Wiosn¹ na drzewie siê zieleni, ale opada na jesieni.
Co buduje ka¿dy ptak, by chowaæ pisklêta, a tylko kuku³ka, o tym nie pamiêta?
Kiedy jest zimno, kiedy deszcz pada, gdy na dwór wychodzisz na siebie wk³adasz. (Odpowiedzi: maj), (bocian) (grabie), (gniazdo), (ka³u¿a), (kwiaty), (liœæ), (p³aszcz)
Oblicz wyniki, a nestêpnie u³ó¿ je od najmniejszego do najwiêkszego i odczytaj has³o
28
nr 5 (9)
maj 2015
nowinki.com.nl
