lean – coś więcej, niż tylko odchudzanie życie ze sztuką

inform wydanie 23

maj 2012

LEAN – COŚ WIĘCEJ, NIŻ TYLKO ODCHUDZANIE PODĄŻAĆ NOWYMI DROGAMI DO SUKCESU

RYZYKO Z RYZYKIEM

ŻYCIE ZE SZTUKĄ

ZAPOBIEGANIE STRATOM W KONCERIE

FORUM ARTYSTYCZNE STRABAGA PRZEDSTAWIA SIĘ

MAGAZYN STRABAG SE

Słowo wstępne

inform 23

OD REDAKCJI

DRODZY PRACOWNICY SZANOWNI PAŃSTWO!

Hans Peter Haselsteiner Prezes Zarządu STRABAG SE

Na rynku budowlanym panuje ostra konkurencja przy wciąż rosnących wymaganiach. Dlatego musimy podjąć dwa wyzwania: 1. polepszać i poszerzać możliwości rozwoju naszych pracowników i utrzymywać ich kwalifikacje zawsze na poziomie odpowiadającym najnowszemu stanowi wiedzy technicznej oraz 2. stawić czoła presji cenowej poprzez właściwą optymalizację kosztów. To ostatnie zadanie wymaga podjęcia kroków zmierzających ku optymalizacji wszystkich procesów, przy czym potencjalne źródła oszczędności są wszędzie – w jednych obszarach większe, w innych mniejsze. To zagadnienie dotyczy całego koncernu i właśnie o nim traktuje temat z okładki niniejszej broszury. Założeniem koncepcji LEAN jest stworzenie efektywnego łańcucha wartości dodanej, w którym wszystkie działania są ściśle skoordynowane w optymalny sposób i nie ma miejsca na jakiekolwiek „marnotrawstwo”. Wysoka złożoność procesów budowlanych, a zwłaszcza problemy występujące w miejscach styku poszczególnych etapów roboczych, zawiera w sobie duży potencjał oszczędności. Zarządzanie według LEAN może Państwu pomóc w jego zwiększeniu oraz optymalizacji Waszej struktury kosztowej, a co za tym idzie – osiągnięciu lepszego zysku. Wykorzystajcie tę szansę!

Wasz Hans Peter Haselsteiner

02

www.strabag.com

inform 23

Spis treści

SPIS TREŚCI

NOWOŚCI 04 06 07 08 09 10 12

NOWE BIUROWCE Nasze lokalizacje ENERGOOSZCZĘDNOŚĆ DOTYCZY NAS WSZYSTKICH Społeczna odpowiedzialność koncernu INWESTOWANIE W LEPSZY ŚWIAT ONLINE Działalność społeczna WSPARCIE DLA BIZNESU STRABAG PFS 5 PYTAŃ DO … Nasza rozmowa JAK UTRZYMAĆ KURS Nowy program kształcenia MŁODE GWIAZDY Nowości dotyczące kariery

TEMAT Z OKŁADKI

15 LEAN – COŚ WIĘCEJ, NIŻ TYLKO ODCHUDZANIE Podążać nowymi drogami do sukcesu

LUDZIE W FIRMIE STRABAG

23 MUZYKA TOWARZYSZY MI PRZEZ CAŁE ŻYCIE Pracownicy STRABAGA na scenie

Strabag units

28 PROJEKTOWANIE – BUDOWANIE – MIESZKANIE Nasz deweloper 30 RYZYKO Z RYZYKIEM Zapobieganie stratom w koncerie 32 WSPÓLNA EUROPA Rada Zakładowa STRABAG SE

PROJEKTY

34 36 37 38 40 42

NAJDŁUŻSZY WIADUKT KOLEJOWY Rozwój szwajcarskiego transportu szynowegos TAM, GDZIE CZEKA KOPARKA Nowy zakład produkcyjny koło Linzu BEZPIECZNIE NA DRODZE Ośrodek bezpiecznej jazdy w Czechach ENERGIA WIATROWA – ENERGIA PRZYSZŁOŚCI Morska elektrownia wiatrowa STRABAGA NAJDŁUŻSZY DROGOWY PLAC BUDOWY W NIEMCZECH Rozbudowa A8 między Ulm a Augsburgiem NURKOWANIE W PACYFIKU Najdłuższy tunel jednorurowy

SPECJALNE 44 ŻYCIE ZE SZTUKĄ Forum Artystyczne STRABAGA przedstawia się 47 BUDOWNICZY DRÓG Mistrz łamigłówek poszukiwany W YDARZENIA 46 NOWOŻEŃCY Najpiękniejszy dzień w życiu

03

Nowości

inform 23

News

NASZE LOKALIZACJE

NOWE BIUROWCE

terowe będzie w przyszłości wykorzystane do ogrzewania, a światło dzienne będzie kierowane przewodami z włókna szklanego do wnętrz budynku. Pozostałe zapotrzebowanie na energię może być pokrywane przez kolektory słoneczne zamontowane na dachu i elewacji.

Nasze biurowce są rozrzucone po całym świecie – od Molzbichl po Sankt Petersburg – nasi koledzy pracują wszędzie. Koncern dąży do skoncentrowania swoich obiektów biurowych, aby zapewnić ich zrównoważone użytkowanie zgodnie z najnowocześniejszymi wymaganiami. Inform prezentuje trzy nowe biurowce. Wizualizacja centrali Züblin w Stuttgarcie.

Świat. Po trwającej prawie siedem miesięcy budowie w lutym 2012 obchodzono uroczystość tradycyjnego zawieszenia wiechy na rozbudowanym, pięciokondygnacyjnym gmachu centrali Züblin „Z3” w Stuttgarcie. Ten trzeci kompleks budynków stuttgarckiej siedziby będzie liczyć ok. 6000 m2 powierzchni kondygnacji brutto i zaoferuje dostateczną przestrzeń dla prawie 230 kolegów. Tym samym, w tej lokalizacji będzie pracować ogółem blisko 1300 pracowników. Na początku października tego roku „Z3” będzie gotowy do zasiedlenia.

WSZYSCY POD JEDNYM DACHEM Już w 2007 roku rozpoczęto projektowanie nowego obiektu biurowego dla Warszawy. Cel: nowa, wspólna siedziba dla przyszłej krajowej centrali STRABAGA w Polsce. Nowy budynek, który obecnie skupia większość dyrekcji w jednym miejscu, został zrealizowany w dwóch fazach. W końcu, w lipcu 2011, ostatni koledzy przenieśli się do nowego biurowca w Pruszkowie nieopodal Warszawy. Kompleks w Pruszkowie oferuje miejsce dla 500 osób na ogólnej powierzchni 17 500 m2.

Miejsce dla 230 kolegów zapewni w przyszłości „Z3”.

Już podczas wykonywania stanu surowego zatrudnieni tam pracownicy z zapartym tchem śledzili na żywo postęp budowy. Z ogromnym zainteresowaniem obserwowali, jak wykonawcy uporali się z blisko 22 000 m3 urobku z wykopów budowlanych, obróbką ogółem 6200 m3 betonu i 1050 ton stali zbrojeniowej oraz z jaką precyzją dopasowali prefabrykowane schody, których ciężar dochodził nawet do 8 ton.

TU GRZEJĄ NAWET KOMPUTERY „Najbardziej niskoenergetyczny budynek”, który już jest kandydatem do precertyfikatu Niemieckiego Stowarzyszenia Budownictwa Zrównoważonego (DGNB) w kategorii złotej, zdobywa punkty za minimalne zużycie energii oraz wysoką efektywność pracy instalacji wewnętrznych. Na przykład, ciepło wytwarzane przez centrum kompu-

04

Nowoczesna stylistyka siedziby STRABAGA w Polsce.

STATUS „ZŁOTY” Dominujące i przezroczyste fronty ze szkła nadają budynkowi nowoczesny i estetyczny wygląd. Zastosowano w nim najnowocześniejsze technologie. I tak na przykład ogrzewanie, jak również chłodzenie, są realizowane z wykorzystaniem ciepła pobieranego z gruntu. Poza tym nowy budynek umożliwia bardzo korzystną pod względem kosztów eksploatację. Zużycie energii może być zredukowane o 30 – 50 %, emisja CO2 o 35 %, produkowane odpady o 70 %, a zużycie

www.strabag.com

inform 23

Nowości

News

wody o 40 %. Dzięki temu budynek ubiega się o certyfikację LEED na poziomie złotym. Nowej siedzibie STRABAGA udało się jako drugiej budowli w Polsce osiągnąć ten status certyfikacji, który jest najwyższym wyróżnieniem ekologicznym.

Informacje w skrócie + +

Duże zamówienie I: autostrada we Włoszech Konsorcjum pod przewodnictwem STRABAGA powierzono 17.02.2012 budowę autostrady Pedemontana Lombarda. Zamówienie opiewa na kwotę 1,7 mld euro netto i zostanie ukończone w 2015.

Duże zamówienie II: dworzec kolejowy „Stuttgart 21”

Pomieszczenia wewnętrzne kompleksu w Pruszkowie przekonują przejrzystymi strukturami.

BUDOWNICTWO MODUŁOWE NA NAJWYŻSZYM POZIOMIE W listopadzie 2011 została uroczyście otwarta nowa siedziba Budownictwa Infrastruktury w Dubi koło Cieplic w Czechach. Stary budynek musiał zostać zburzony, ponieważ przestał spełniać wymagania. W ciągu paru miesięcy trzeba było wznieść nowy obiekt. Konieczna była więc metoda szybka i zapewniająca elastyczność. Dlatego podjęto decyzję o budowie w technologii Lukas Lang. Ten innowacyjny system budownictwa z prefabrykowanych przemysłowo elementów daje inwestorowi możliwość błyskawicznej i efektywnej zmiany konfiguracji budynku stosownie do bieżących potrzeb.

Ed. Züblin AG otrzymał w marcu 2012 w ramach projektu „Stuttgart 21” kolei niemieckich (Deutsche Bahn) zamówienie na budowę dworca podziemnego. Zamówienie obejmuje wybudowanie hali peronowej, tunelu dojazdowego do dworca w czole północnym i południowym metodą otwartego wykopu oraz syfonów głównych kolektorów ściekowych Zachód, Cannstatter Straße i Nesenbach. Wartość zamówienia: ok. 330 mln euro netto.

Wyróżnienie za projekt „energotubinga” (Energietübbing®) Züblin otrzymał wspólnie z dwoma przedsiębiorstwami partnerskimi dwa wyróżnienia brytyjskiego czasopisma „tunnels & tunnelling International” za zaprojektowanie „energotubinga” służącego do wykorzystania energii geotermalnej, której źródłem są tunele. Jury nagrodziło pomysł genialny w swej prostocie i w szczególności podkreśliło wielki postęp dla branży, wypływający ze zrównoważonego chłodzenia tunelu, obniżenia kosztów eksploatacji oraz zaopatrzenia budynków w ciepło. Tubingi są to betonowe prefabrykaty, stanowiące elementy obudowy tunelu.

Nowa szata witryny internetowej www.strabag.com

Nowa siedziba Budownictwa Infrastruktury w Czechach, wzniesiona w systemie budownictwa Lukas Lang.

W lutym 2012 została uruchomiona nowa strona internetowa STRABAG SE. Przez ponad rok zespół Komunikacji Koncernu pracował nad jej ulepszeniem. Zapraszamy do odwiedzenia naszej strony www.strabag.com, teraz w nowoczesnym, dynamicznym i świeżym stylu.

Po zaledwie trzymiesięcznej budowie blisko czterdziestu pracowników mogło przeprowadzić się do nowoczesnego biura. Ten dwupiętrowy budynek biurowy ma powierzchnię użytkową 1000 m2. KONTAKT: Heribert Herzog, Spółki Usługowe, Obszar Centralny BRVZ 02

05

Nowości

inform 23

News

Urządzenie elektryczne w stanie czuwania Problem: wiele urządzeń elektrycznych, np. telewizor, radio, komputer, pobiera prąd, nawet gdy są wyłączone. Działanie: całkowite odłączenie od elektrycznej sieci zasilającej przez wyłączane ręcznie gniazdo elektryczne lub statecznik, które automatycznie odłączają podłączone urządzenie od sieci po określonym czasie.

ODPOWIEDZIALNOŚĆ SPOŁECZNA KONCERNU

Efekt: oszczędność ok. 10 % rocznego zużycia energii elektrycznej

ENERGOOSZCZĘDNOŚĆ DOTYCZY NAS WSZYSTKICH

Ogrzewanie Problem: nadmierne ogrzewanie pomieszczeń

W ostatnim wydaniu Inform przedstawiliśmy nasze nowe podejście do zrównoważonej odpowiedzialności przedsiębiorstwa. Tym razem demonstrujemy działania pomagające w zmniejszeniu zużycia energii. Jak możemy i dlaczego powinniśmy oszczędzać energię?

Świat. Koncern może wprawdzie wydawać wytyczne mające na celu redukcję zużycia energii, jednakże za skuteczną ich realizację jest współodpowiedzialny każdy z nas. Rozpatrując globalnie oszczędność energii nie obowiązuje tylko w obszarze życia zawodowego, ale dotyczy także naszej sfery prywatnej.

SYTUACJA WYJŚCIOWA Największą część naszego zapotrzebowania na energię pokrywamy wykorzystując paliwa kopalne, do których zaliczają się ropa naftowa, gaz ziemny i węgiel. Zasoby tych surowców nie są jednak nieograniczone. Dlatego tak istotne jest przejście na odnawialne źródła energii, takie jak energia słoneczna czy wiatrowa. Jednak jeszcze ważniejsze jest unikanie niepotrzebnego zużycia energii.

Działanie: obniżenie temperatury w pomieszczeniach w dzień do: 20°C w pomieszczeniach mieszkalnych, roboczych i łazience 18°C w kuchni i WC 15°C w korytarzu Obniżenie temperatury w pomieszczeniach w nocy do 16°C. Efekt: oszczędność ok. 10 % kosztów ogrzewania Oświetlenie – sterowanie czasem oświetlenia Problem: ciągłe, niezmienne oświetlanie pomieszczeń biurowych w godzinach pracy. Działania: skrócenie czasu oświetlania w zależności od ilości światła dziennego wyłączanie i włączanie przez użytkownika w zależności od potrzeby sterowanie oświetleniem przez czujniki

CO MOŻEMY ZROBIĆ Efekt: oszczędność ok. 26 % rocznego zużycia energii elektrycznej. Duże znaczenie ma właściwe postępowanie konsumenta energii. Każdy z nas może wnieść swój mały wkład w zachowanie naszego klimatu. W miejscu pracy, czy w domu, można względnie łatwo oszczędzać energię i pieniądze.

06

KONTAKT: Norbert Pralle, Spółki Usługowe, Obszar Centralny Centralnego Działu Technicznego, Dyr. Centralny Dział Techniczny Stuttgart (30)

www.strabag.com

inform 23

Nowości

News

DZIAŁALNOŚĆ SPOŁECZNA

INWESTOWANIE W LEPSZY ŚWIAT ONLINE STRABAG wspiera celowe projekty społeczne. Także projekt Azry Bajricy. Azra organizuje za pomocą giełdy projektów www.respekt.net przedsięwzięcie stwarzające młodym azylantom szansę na zdobycie wykształcenia.

Austria. Każdy ma prawo do nauki. Tak stanowi zapis art. 26 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka ONZ. Niestety jednak nie wszyscy mają zapewniony dostęp do oświaty – tak jak wielu młodych imigrantów, którzy są „zmuszeni do nicnierobienia”.

UCZ SIĘ I POZWÓL SIĘ UCZYĆ Azra Bajrica chciała coś zmienić. Przy wsparciu życzliwych osób znalazło się dzięki platformie internetowej www.respekt.net doskonałe rozwiązanie. Platforma oferuje możliwość nawiązania kontaktu z zaangażowanymi ludźmi i stowarzyszeniami w celu wspólnego tworzenia projektów służących pozyskaniu finansowej pomocy dla lepszego współistnienia. Pomysł Azry Bajricy: sześciu młodym azylantom należy stworzyć możliwość uzyskania podstawowych świadectw ukończenia szkoły w Austrii. Wyzwanie polegało na zaoferowaniu im nauki w szkole głównej lub udziału w kursach przygotowawczych i przede wszystkim pokryciu niebagatelnych kosztów dojazdów. Ale pomoc nie miała dotyczyć tylko kwestii finansowych. „Zwracamy się również z prośbą o osobistą pomoc do tych, którzy przyjmą azylantów do siebie, w organizowaniu wspólnej nauki i rozsądnego kształtowania ich wolnego czasu”, oświadcza Azra Bajrica. Po kilku tygodniach zebrano kwotę 2663 euro na sfinansowanie projektu. Ponadto parę osób, tzw. „Buddys”, zaoferowało swoją pomoc w prowadzeniu sportowych i kulturalnych zajęć z uczniami. „Dla mnie to był niewielki wysiłek, ale za to ogromne podniesienie

własnej wartości poprzez stworzenie szansy tym młodym ludziom, od których przecież nie różni mnie nic więcej, jak tylko przypadkowe miejsce urodzenia”, mówi pomocnik David. Sina, która również pomaga, cieszy się z kolei z możliwości konkretnej pracy nad ulepszeniem społeczeństwa. Dzięki zaangażowaniu Azry Bajricy młodzi uchodźcy mogli też skorzystać z wielu propozycji miasta Wiednia. I tak ci chłopcy stali się stałymi bywalcami wiedeńskiej biblioteki miejskiej. Dzięki inicjatorom projektu nawiązało się porozumienie między młodymi imigrantami a austriacką młodzieżą. Młodzi ludzie, wcześniej wykluczeni ze społecznych interakcji z miejscową społecznością, teraz rozkwitają. Uczą się języka, austriackiej kultury bycia i asymilują ze społeczeństwem.

WWW.RESPEKT.NET Ten projekt jest tylko jednym z wielu do wyboru na platformie internetowej. Na stronie www.respekt.net każdy może stać się aktywnym i zaangażować się łatwo i w nieskomplikowany sposób w działalność społeczną. Czy to w formie datków na wybrane projekty, czy w pełni aktywnie przez opracowanie i przedstawienie własnych projektów. Po uzyskaniu potrzebnej sumy można rozpocząć realizację projektu. KONTAKT: Diana Klein, Spółki Usługowe, Komunikacja Koncernu

Wspólna nauka młodzieży

07

Nowości

inform 23

News

STRABAG PFS

WSPARCIE DLA BIZNESU Pod pojęciem Facility Management (FM) rozumie się wszelkie usługi związane z eksploatacją obiektu – od sprzątania przez konserwację po obsługę techniczną. Kampania pod hasłem „Die Möglichmacher” („Wsparcie dla biznesu”) ma przybliżyć zagadnienie FM.

Niemcy. Kampania „FM – Die Möglichmacher” zaistniała w 2008 roku i obecnie bierze w niej udział 13 wiodących dostawców usług z zakresu zarządzania nieruchomościami komercyjnymi. Przedsiębiorstwa uczestniczące w kampanii zatrudniają łącznie ponad 112 000 pracowników – od personelu sprzątającego po magistrów inżynierów. Celem inicjatywy jest ciągłe doskonalenie wizerunku sektora obsługi nieruchomości oraz ukazanie go jako atrakcyjnego obszaru pracy. Również STRABAG Property and Facility Services GmbH jest dostawcą usług z zakresu zarządzania nieruchomościami komercyjnymi i od początku włączył się w tę inicjatywę. STRABAG PFS z główną siedzibą we Frankfurcie jest reprezentowany we wszystkich regionach Niemiec oraz wielu europejskich krajach przez liczne centra usługowe i blisko 10 000 pracowników.

PRZYBLIŻAMY FM

08

TARGI ZARZĄDZANIA NIERUCHOMOŚCIAMI KOMERCYJNYMI 2012 STRABAG PFS, a także kampania „Die Möglichmacher” byli obecni na Targach Zarządzania Nieruchomościami Komercyjnymi, które odbyły się w dniach od 6 do 8 marca 2012 we Frankfurcie. Pierwszego dnia targów zaproszono klientów na „święto” usługodawców z branży zarządzania nieruchomościami komercyjnymi. Późnym popołudniem stoiska targowe przeobraziły się w małe bistra i bary. Cała uwaga była skupiona na pielęgnowaniu kontaktów z klientami. Kolejna atrakcja miała miejsce drugiego dnia targów. Jako główny mówca, były niemiecki federalny minister do spraw zagranicznych Joschka Fischer stwierdził, że branża zarządzania nieruchomościami komercyjnymi należałaby do głównych wygranych przy obecnym zwrocie w polityce energetycznej, gdyby przyjęła na siebie rolę prekursora w problematyce zarządzania energią i zrównoważonego zarządzania nieruchomościami.

„CZY TY TEŻ JESTEŚ JEDNYM Z NAS?” Na zamykającym targi dniu rekrutacyjnym uczniowie, studenci i doświadczeni specjaliści mogli uzyskać informacje dotyczące branży zarządzania nieruchomościami komercyjnymi oraz porozmawiać o możliwościach zdobycia wykształcenia i doskonalenia umiejętności z potencjalnymi pracodawcami. „Pasjonujące tematy i dobre perspektywy zawodowe czynią zarządzanie nieruchomościami komercyjnymi bardzo atrakcyjną branżą”, powiedział Wilfried Schmahl, Dyrektor Zarządzający STRABAG PFS. KONTAKT: Gabriele Renard, Obszary Specjalne i Koncesje, Obszar Koncernu Usługi 4S, Dyr. Facility Management (MQ)

Tymczasem kampania „Die Möglichmacher” opracowała kompletną ofertę marketingową, adresowaną do rozmaitych grup docelowych. W ten sposób różnymi drogami będzie przybliżana tematyka zarządzania nieruchomościami komercyjnymi.

CELE KAMPANII „DIE MÖGLICHMACHER”

Bez FM nie ma IT! Kampania „Möglichmacher” krótko i zwięźle.

Prezentacja aktualnych trendów na Targach FM we Frankfurcie

Objaśnienie pojęcia FM Tworzenie pozytywnego wizerunku sektora i przedsiębiorstw FM Prezentacja wysokiej jakości usług Pozyskiwanie nowych grup docelowych dla usług z zakresu FM Waloryzacja wizerunku pracowników branży FM

www.strabag.com

inform 23

Nowości

News

NASZA ROZMOWA

5 PYTAŃ DO… Günter Senoner powraca po dziewięciu latach do BRVZ i od 1.1.2012 jest dyrektorem Dyrekcji. Do jego kompetencji należy Human Resource Development (rozwój zasobów ludzkich) w koncernie. Inform przeprowadził z nim rozmowę.

Jak widzi Pan przyszłość rozwoju zasobów ludzkich? Wielkim wyzwaniem w najbliższych latach będzie bycie czy też pozostanie „pracodawcą z wyboru”. Czyli aby kandydaci ubiegający się o pracę wybierali właśnie STRABAGA jako pracodawcę spośród wielu podobnych ofert zatrudnienia. Największe wąskie gardło będzie stanowić znalezienie dobrze wykwalifikowanych i zaangażowanych kandydatów. Dlatego musimy zintensyfikować szkolenia i dbać o rozwój naszych pracowników, odkrywać ich talenty i systematycznie je doskonalić. Branża budowlana nie cieszy się niestety zbyt dobrą renomą. Czy dostrzega Pan problem braku młodej kadry? W mojej opinii problem tkwi nie w wizerunku branży budowlanej jako takiej. Na brak nowego narybku według mnie znacząco wpływają takie czynniki, jak niż demograficzny z lat 80. i 90. przy jednoczesnym starzeniu się ludności oraz zbyt słabe wykształcenie młodzieży. Dlatego jako STRABAG będziemy szczególnie starać się wykorzystywać własne możliwości kształcenia praktykantów i podnoszenia kwalifikacji pracowników, aby pokryć nasze przyszłe zapotrzebowanie. „Kryzys” coraz bardziej daje o sobie znać w przemyśle budowlanym: jakie wyzwania czekają naszych pracowników w nadchodzących latach? Kryzysy stwarzają także szanse. Dla naszych pracowników będzie to oznaczać ukierunkowanie na wykorzystanie wszelkich możliwości podniesienia własnej wydajności, doskonalenia swoich umiejętności i jak najlepszego ich spożytkowania. Przeciwwaga dla pracy zawodowej: gdzie znajduje ją Pan dla siebie? Przeciwwagę dla mojej pracy zawodowej znajduję w rodzinie i moich hobby – czytaniu, żeglowaniu i jeździe na motorze.

Günter Senoner, nowy dyrektor Dyrekcji Human Resource Development

Krótka charakterystyka dr Günter Senoner URODZONY DNIA 13.12.1955 w Villach UKOŃCZYŁ 1975 Budownictwo podziemne w Wyższej Szkole Technicznej w Villach STUDIA 1980 do 1986 Studia zaoczne dziennikarstwo i komunikacja społeczna, politologia na uniwersytecie w Salzburgu DOŚWIADCZENIE ZAWODOWE 17 lat na stanowiskach kierowniczych w obszarze informatyki i organizacji, przez osiem lat kierowanie obszarem zasobów ludzkich w STRABAGU, przez dziewięć lat własna firma doradcza z zakresu zasobów ludzkich, szkoleń i rozwoju kadry kierowniczej, treningów indywidualnych, mediacji, prowadzenie zajęć w Karynckiej Wyższej Szkole Zawodowej

Jakie są Pana mocne strony? Potrafię błyskawicznie rozpoznawać relacje, jestem zorientowany na cel i postępuję w uporządkowany sposób. Moja żona przypuszczalnie dodałaby poza tym, że zawsze jestem życzliwie nastawiony do innych.

OD 2012: Dyrektor Dyrekcji Human Resource Development

Dziękuję bardzo za rozmowę!

MOTTO ŻYCIOWE „Drogi powstają, gdy nimi podążamy.” (stara chińska mądrość)

09

Nowości

inform 23

News

Przedstawiciele BRVZ, BMTI i Działu Operacyjnego podczas warsztatów referencyjnych

NOWY PROGRAM

JAK UTRZYMAĆ KURS Oczekiwania wobec naszych kadr kierowniczych są bardzo wszechstronne i wymagają wysokich kompetencji. STRABAG opracował wewnętrzny program kształcenia kadry kierowniczej o nazwie „develop”, którego celem jest ukierunkowane wsparcie dla naszego menedżmentu. „develop” będzie stopniowo rozszerzany na cały koncern.

Niemcy. Nasi pracownicy i kadra kierownicza są odpowiedzialni za sukces przedsiębiorstwa. Dobry kierownik powinien umieć docenić każdego pracownika za jego mocne strony i odpowiednio go mobilizować, motywować, rozwijać, kierować nim i delegować do właściwych zadań. Mówiąc krótko: kadra kierownicza musi składać się z uniwersalnych geniuszy. Nowy program kształcenia i rozwoju „develop” obejmuje specjalne szkolenia z zakresu umiejętności miękkich. Faza pilotażowa w Niemczech zakończyła się pozytywnym bilansem – nic nie stoi na drodze rozszerzeniu programu na cały koncern.

W maju 2010 HRD zorganizował pierwsze warsztaty referencyjne w Kolonii. Celem było ustalenie kompetencji koniecznych dla skutecznego pełnienia każdej z funkcji kierowniczych. Przedstawiciele każdej grupy docelowej zostali zebrani w grupę pilotażową, złożoną z kolegów operacyjnych STRABAGA i Züblina oraz kolegów z BRVZ i BMTI. Ponadto w proces zaangażowano zewnętrzną firmę doradczą. W oparciu o ustalone kompetencje dla każdej grupy docelowej opracowano zakres nowego programu kształcenia.

WSPÓLNY TEST W następnym etapie wybrano pilotażowe grupy uczestników z różnych jednostek koncernu, w których przeprowadzono nowo opracowane projektowane seminaria. Reakcja we wszystkich grupach była bardzo pozytywna i konstruktywna. Zebrano i rozpatrzono sugestie i życzenia uczestników. Przetestowano również nowość w postaci „telefonicznego couchingu” z trenerami. W ten sposób koledzy mają możliwość podzielenia się z trenerem przemyśleniami na temat tego, czego się nauczyli, oraz samodzielnie wyznaczonymi celami także po lub między poszczególnymi seminariami.

WSPÓLNA KONCEPCJA „Szczególnie ważne było dla nas włączenie kolegów operacyjnych do procesu kształtowania treści nowego programu”, wyjaśnia Alexandra Gödderz, odpowiedzialna kierownik grupy i kierująca procesem z działu Rozwój Zasobów Ludzkich (HRD) BRVZ. „Pod hasłem ‘Zainteresowani zostają uczestnikami’ wspólnie opracowaliśmy zakres szkoleń.”

10

Kierująca procesem w BRVZ Gödderz, trener zewnętrzny i przedstawiciele grup docelowych…

www.strabag.com

inform 23

Nowości

News

NOWA STRUKTURA

Info + +

develop: Unikanie konfliktów w zespołach Grupa docelowa: kierownicy budowy /kierownicy projektów / kierownicy zespołów develop I: Skuteczne zarządzanie budową I.A Grupa docelowa: kierownicy grup z niedługim stażem na tym stanowisku (< 2 lata) lub ew. kandydaci na nich I.B Grupa docelowa: doświadczeni kierownicy grup z wieloletnim doświadczeniem

FAQ – często zadawane pytania

develop II: Profesjonalizm w zarządzaniu i kierowaniu Grupa docelowa: dyrektorzy oddziałów

WJakie są warunki uczestnictwa? Szkolenia dla kierowników develop są skonstruowane w taki sposób, że uczestnicy powinni wykazać się ok. dwuletnim doświadczeniem na stanowisku kierowniczym. „Młodym” kierownikom zalecamy wcześniejsze uczestnictwo w seminarium „Kierowanie, komunikacja, motywacja”, na którym uczestnicy zostaną wprowadzeni w tę tematykę i nauczą się wielu (praktycznych) podstaw.

develop III: Kierowanie przedsiębiorstwem i procesy zmian Grupa docelowa: dyrektorzy dyrekcji

Jak można się zgłosić? Zgłoszenie jak zwykle po uprzednim uzgodnieniu z przełożonym poprzez kalendarz szkoleń BRVZ.

W dedykowanych grupom docelowym programach szkoleniowych treści są oferowane w modułach. Blokowa struktura programu składa się przeważnie z modułów obowiązkowych i dodatkowych. Nowy program rozwoju obejmuje zarówno seminaria rozwijające osobowość, jak również szkolenia kierownicze i metodyczne. Seminaria są prowadzone w małych grupach. Skład grupy jest warunkowany rodzajem grupy docelowej – niezależnie od tego, do jakiej grupy czy też do którego obszaru należą uczestnicy.

ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ KARIERY Dzięki wspólnym, niezależnym od obszarów szkoleniom kierowników są przede wszystkim wykorzystywane synergie i odkrywane wspólne cele. A to naturalnie również bodziec do działania! Ponieważ wyzwania, z którymi muszą ”walczyć” na co dzień nasi kierownicy, są często podobne. KONTAKT: Alexandra Gödderz, Spółki Usługowe, Obszar Centralny BRVZ, Dyr. Human Resource Development (28)

Czy liczy się uczestnictwo we wcześniejszych, już zaliczonych szkoleniach kierowniczych? Moduły obowiązkowe powinni przechodzić sukcesywnie wszyscy zainteresowani koledzy danej grupy docelowej, aby osiągnąć jednolity stan szkolenia w koncernie. Dla modułów dodatkowych może być zaliczony udział we wcześniejszych seminariach o równoważnych treściach. Czy w kolejnych seminariach biorą udział grupy w tym samym składach? Tak, taki jest przynajmniej cel modułów obowiązkowych. Dlatego uczestnicy powinni wyszukać w kalendarzu szkoleń również wyznaczone terminy kolejnych modułów i uwzględnić je w swoich planach. Doświadczenie pokazało, że grupa w niezmiennym składzie pracuje w pełnym zaufaniu i efektywnie. Kiedy program trafi do innych krajów koncernu? Najpierw jesienią 2012 programem zostanie objęta Austria. Po intensywnej fazie analizowania informacji zwrotnych program trafi do dalszych krajów. Gdzie znajdę dokładniejsze informacje na temat „develop”? Opis struktury programu i poszczególnych modułów oraz terminy znajdą Państwo w kalendarzu szkoleń BRVZ w rubryce „develop”.

… wspólnie pracują nad treściami nowego programu kształcenia „develop”.

11

Nowości

inform 23

News

Career

NAJLEPSI Z NAJLEPSZYCH

NOWOŚCI DOTYCZĄCE KARIERY

BEST OF 2011

MŁODE GWIAZDY Wykwalifikowani robotnicy na placu budowy stanowią fundament naszego sukcesu. Kształcenie młodzieży jest dla nas sprawą bardzo ważną, bowiem to właśnie młode pokolenie jest naszą przyszłością. W krajach niemieckojęzycznych istnieje specjalna forma edukacji młodzieży: praktyczna nauka zawodu! Przedsiębiorstwo i szkoła kształcą razem. Praktyczne wykształcenie w przedsiębior-

16 młodych laureatów

stwie jest uzupełnione o zajęcia z wiedzy teoretycznej.

STRABAG oferuje mnóstwo miejsc uczniom i praktykantom – od murarza, elektromontera, technika maszyn

12

Austria. W listopadzie 2011 odbyło się po raz pierwszy wręczenie nagród „STRABAG BEST OF 2011 – Erfolgsbausteine für deine Zukunft” („STRABAG NAJLEPSI 2011 – Układanka sukcesu dla twojej przyszłości”). Podczas tego wydarzenia STRABAG przyznał wyróżnienia tym 16 austriackim praktykantom, którzy w 2011 roku zaliczyli egzamin certyfikujący z wynikiem celującym.

budowlanych, brukarza, montera instalacji budowlanych,

Do Wiednia przyjechali z całej Austrii młodzi murarze, monterzy instalacji budowlanych, wodociągowych i kanalizacyjnych, monterzy deskowań i technolodzy wykończenia wnętrz razem ze swoimi instruktorami. Po zwiedzaniu z przewodnikiem siedziby STRABAGA i warsztatach na temat „Moja osobista układanka sukcesu”, poprowadzonych przez Petrę Punker, eksperta ds. praktykantów, młodzi budowlańcy otrzymali w uroczystej oprawie z rąk Franza Urbana, dyrektora Obszaru Koncernu Budownictwo Ogólne i Inżynieryjne, Austria i Szwajcaria, szczególne wyróżnienie. A wielką atrakcją następnego dnia była specjalna wycieczka z przewodnikiem po największym obecnie wiedeńskim placu budowy, jakim jest modernizacja centralnego dworca kolejowego.

drogi edukacji.

wodociągowych i kanalizacyjnych po specjalistów ds. finansowych w branży przemysłowej, nieruchomości i budowlanej.

Inform przedstawia Państwu pięciu kolegów i ich rozmaite

„Bardzo podoba mi się zawód, ponieważ każdy dzień przynosi nowe wyzwanie i nigdy nie jest nudno. A poza tym lubię pracę na świeżym powietrzu.” Florian Trinker (17) jest już na drugim roku praktyk. W 2010 ukończył Techniczną Szkołę Zawodową. W tym czasie młody Tyrolczyk miał okazję poznać zawód budowlańca podczas krótkich praktyk przy budowie tunelu pod przełęczą Brenner. Zafascynowany działalnością na budowie, Florian Trinker zdecydował się na podwójny staż jako monter deskowań i robotnik budownictwa podziemnego w STRABAGU. Jego cele na nadchodzące lata to zakończenie z sukcesem praktyki, a następnie ukończenie technikum budowlanego.

www.strabag.com

inform 23

Career

„Murarz to bardzo piękny zawód, ponieważ murując mur zawsze pozostawia się po sobie ślad.”

Nowości

News

„Specjalista ds. finansowych ma na budowie zawsze bardzo wiele do zrobienia – od kontroli i wystawiania faktur po poznanie systemu controllingu projektów, ta praca zawsze trzyma w napięciu. Moim celem jest praca na dużej budowie w Stuttgarcie.”

Raphael Hunold (16) uczy się w Zurychu zawodu murarza. Syn Szwajcara i Tajki ukończył szkołę średnią w Zurychu. Już dość wcześnie wiedział, że chętnie wyuczyłby się zawodu rzemieślniczego i chciałby przy tym pracować pod gołym niebem. Raphael Hunold zdecydował się w sierpniu 2010 na praktykę murarską w STRABAGU. Od stycznia 2012 młody murarz pracuje przy robotach stanu surowego nowego biurowca w Zurychu.

Benjamin Müllerbader (23) odbywa od września 2010 naukę jako specjalista ds. finansowych w specjalności budowlanej w Züblinie. Po zdaniu matury w 2010 związał się z Dyrekcją w Stuttgarcie. W czasie swojej edukacji poznał już najrozmaitsze działy i podejmował dużo zadań, jakie wiążą się z tym zawodem. Od kilku miesięcy młody pracownik finansowy jest zaangażowany na placu budowy Think-K w Stuttgarcie i wspiera realizację projektu od strony finansowej. Swoją edukację Benjamin Müllerbader zakończy w styczniu 2013.

„Moja decyzja o rozpoczęciu kształcenia zawodowego w koncernie STRABAG wypływa z dobrej renomy przedsiębiorstwa, szerokiego spektrum zadań, dobrej opieki oraz wszechstronnych możliwości awansu w ramach BMTI oraz koncernu.”

„W nauce mojego zawodu zyskuję ogólne rozeznanie i zapoznaję się ze wszystkimi obszarami, z którymi mam do czynienia. W ten sposób nie tylko poznaję bardzo liczne zadania, ale mam też kontakt z wieloma kolegami z rozmaitych działów.”

Hannes Höper (19) rozpoczął po zdaniu małej matury we wrześniu 2010 trwające trzy i pół roku kształcenie jako mechanik maszyn rolniczych i budowlanych w BMTI w Norymberdze. Od momentu rozpoczęcia wielkiej budowy autostrady A8 między Augsburgiem a Ulm, obsługiwanej przez dwóch doświadczonych monterów warsztatowych, jest tam często zatrudniany. Na budowie głównie jest naprawiany i konserwowany ciężki sprzęt – a taka praca jest dla Hannesa Höpera szczególnie pasjonująca.

Marek Spikofsky (20) jest uczniem w STRABAG PFS w Hamburgu. Naukę jako elektronik automatyki budynków i systemów infrastruktury Marek Spikofsky rozpoczął w 2009. Jako elektronik jest odpowiedzialny za wykonywanie, rozbudowę i modyfikacje instalacji wewnątrz budynków. Do jego zadań należy przede wszystkim również uruchamianie i konserwacja instalacji.

13

inform 23

Temat z okładki

PODĄŻAĆ NOWYMI DROGAMI DO SUKCESU

LEAN – COŚ WIĘCEJ NIŻ TYLKO ODCHUDZANIE Co to jest LEAN? Nowy, nowoczesny styl kierowania? Kram z teoriami akademickimi? Jeden z wielu pomysłów doradców? Zbędna, dodatkowa praca?

Świat. W dosłownym tłumaczeniu z języka angielskiego „lean” oznacza „szczupły”. W przemyśle pojęcie LEAN jest używane od dwóch dziesięcioleci dla określenia kultury przedsiębiorstwa. Istotnym składnikiem tej kultury jest rozwój i zrównoważone wdrażanie systemu racjonalnej i efektywnej produkcji (bez marnotrawstwa) przy udziale wszystkich pracowników przedsiębiorstwa. Aby to osiągnąć, trzeba wyeliminować nie tylko „marnotrawstwo” z procesów produkcyjnych, ale także ze wszystkich towarzyszących produkcji procesów pokrewnych. Optymalizację produkcji uzyskuje się nie poprzez szybszą, szerzej zakrojoną lub dłuższą pracę, ale przez wykluczanie zbędnych nadmiarów. To, co można teoretycznie opisać w kilku słowach, nie jest jednak takie łatwe do zrealizowania, ponieważ konieczne zmiany wszystkich procesów dotyczą nie tylko wszystkich pracowników przedsiębiorstwa, ale również projektantów, dostawców i podwykonawców. A co to oznacza dla przemysłu budowlanego? Budowanie to produkowanie. Nasz tok budowy jest procesem produkcyjnym. Gdy budujemy gładko i bez trudności, produkujemy bez marnotrawstwa. Budowanie bez marnotrawstwa oznacza budowanie obiektów o najwyższej jakości po korzystnych kosztach. To jest nasz cel. I tak należy też po prostu rozumieć LEAN.

15

Temat z okładki

inform 23

KULTURA LEAN

CO TO JEST LEAN? Kompleksowe pojęcie kultury Skoncentrowanie się na zrównoważonej satysfakcji klienta Ramy dla doskonalenia poprzez pracę zespołową Niekończące się poszukiwanie coraz lepszych rozwiązań Zorganizowane, zdyscyplinowane środowisko pracy Ewolucyjne podejście

racjonalnie Stosowanie „odchudzonego myślenia” od dziesiątek lat prowadzi do wielkich sukcesów.

SKĄD POCHODZI LEAN? Geneza LEAN jest związana z przemysłem motoryzacyjnym. Koncern samochodowy Toyota z powodzeniem podniósł wydajność swojej produkcji stosując porażająco prostą filozofię zarządzania: odchudzenie produkcji z niepotrzebnych czynności. Japońskie przedsiębiorstwo przez wiele lat utrzymywało wyraźną przewagę nad producentami europejskimi pod względem produktywności, długości cyklów produkcyjnych, jakości i wykorzystania zasobów. Od tego czasu wszyscy producenci samochodów i ich dostawcy musieli zacząć pracować według zasad LEAN, aby zdołać utrzymać się na rynku. Argumenty typu „LEAN funkcjonuje tylko w fabryce, u nas na budowie wszystko jest inaczej” są niczym nieuzasadnione. Naturalnie, nie można porównywać wymagań w przemyśle budowlanym z tymi, jakie musi spełniać produkcja stacjonarna. Nasze projekty budowlane to niepowtarzalne, bardzo złożone i jednorazowe zakłady produkcyjne. Zależymy od warunków atmosferycznych, często zmienia się u nas personel, który posiada rozmaite umiejętności, kwalifikacje i doświadczenie. Ale właśnie wysoka złożoność oferuje nadzwyczajny potencjał oszczędności. I dokładnie na tym opiera się LEAN. Im bardziej ambitne jest zadanie, tym większe są również możliwości jego optymalizacji.

WIZJA „Chcemy stworzyć kulturę, która umożliwi pracę ku zadowoleniu wszystkich”, objaśnia wizję tego systemu zarządzania Jörg Eschenbach, dyrektor Obszaru Centralnego Zarządzanie Procesami Budowlanymi (Bau Prozess Management). „Gdy osiągniemy ten cel, interesy zleceniodawców, projektantów, wykonawców i dostawców nie będą wzajemnie sprzeczne, ale będą współgrać. W ten sposób znajdziemy się w znanej i tak pożądanej sytuacji win-win.”

racjonalnie www.strabag.com

inform 23

Temat z okładki

Wszystkie działania podejmowane w ramach zarządzania LEAN mają jasny cel: tworzenie produktów lub usług bez marnotrawstwa.

LEAN W PRZEMYŚLE BUDOWLANYM Przy optymalizacji na absolutnie pierwszym planie stawiamy przebieg procesu budowlanego, czyli produkcję. Tutaj zarządzanie LEAN jest opracowywane i realizowane pod nazwą „LEAN-Construction”. Działania polegające na dostarczeniu odpowiednich materiałów w odpowiednim czasie na właściwe miejsce określa się mianem logistyki. Optymalizacja procesów w tym zakresie, tak istotnych dla produkcji bez marnotrawstwa, przebiega według koncepcji „LEAN-Logistics”.

LEAN W STRABAGU Zarządzanie LEAN zostanie najpierw wprowadzone w pionie budownictwa infrastruktury. W celu wsparcia jednostek operacyjnych powołano w koncernie zespół złożony ze specjalistów budownictwa, logistyki i optymalizacji procesów, funkcjonujący jako Obszar Centralny „Zarządzanie Procesami Budowlanymi” („Bau Prozess Management”, w skrócie BPM). Aby osiągnąć zrównoważony efekt, jednostki operacyjne potrzebują specjalistów we własnych szeregach, którzy przy wsparciu ze strony BPM wdrożą kulturę LEAN, jej zasady, metody i narzędzia oraz będą dalej rozwijać ten system zarządzania. Na płaszczyźnie obszarów koncernu te ambitne zadania będą wypełniać pełnomocnicy ds. LEAN, a na płaszczyźnie dyrekcji – eksperci ds. LEAN. Procesy będą wspólnie analizowane, aby następnie zintensyfikować efektywność całego łańcucha wartości dodanej przez zastosowanie określonych metod i sposobów postępowania. Projekt będzie realizowany wspólnie i przy użyciu rozmaitych narzędzi LEAN.

17

Temat z okładki

inform 23

CZTERY ZASADY KULTURY LEAN

ZASADY LEAN Kultura LEAN uwzględnia cały łańcuch wartości dodanej. Narzędzia LEAN służą ukierunkowaniu procesów budowlanych wzdłuż łańcucha wartości dodanej według czterech podstawowych zasad:

Zasada ciągłego przepływu: nieprzerwany, sprawny przepływ wszystkich informacji i materiałów, brak zakłóceń, brak zatorów materiałowych i czasowych. Zasada czasu taktu: czas taktu jest determinowany przez proces wiodący lub przez „wąskie gardło” w łańcuchu. Po ustaleniu i wyznaczeniu czasu taktu wszyscy uczestnicy procesu realizują produkcję i transporty w jednakowym rytmie. Zasada ssania: komórka odbiorcza „zasysa” produkcję z komórki zasilającej. W ten sposób do procesu jest wnoszona tylko taka ilość informacji lub materiałów, jaka rzeczywiście może zostać w nim przetworzona. Zasada „zero błędów”: celem jest wytworzenie bezbłędnego produktu. Ten cel może być osiągnięty tylko w drodze bezbłędnej produkcji.

efektywnie Zawsze jest coś do poprawienia – na wszystkich płaszczyznach i w każdym procesie. Dlatego potencjały istnieją zawsze i wszędzie. W niektórych jednostkach większe, w innych mniejsze.

ŁAŃCUCH WARTOŚCI DODANEJ Ulepszenia są możliwe w każdym miejscu łańcucha wartości dodanej, zwanym też „łańcuchem dostaw”. Rozpatrzmy to na przykładzie budownictwa infrastruktury. W idealnym wypadku łańcuch ten ma swój początek w miejscu pozyskania surowców, a więc w kamieniołomie lub żwirowni. Potem zawsze następuje proces transportu, który kończy się w zakładzie produkcji materiałów budowlanych. Tam dobiega końca proces wytwarzania asfaltu lub betonu, który znowu zazębia się z następującym po nim procesem transportu. Procesem końcowym i wiodącym w tym łańcuchu jest wytworzenie produktu finalnego, jakim jest wybudowanie asfaltowej lub betonowej jezdni.

ANALIZA Aby znaleźć potencjalne źródła ulepszeń, eksperci operacyjni ds. LEAN przeprowadzają wspólnie ze specjalistami BPM analizy. W zakładach wytwarzających surowce lub materiały budowlane dokonuje się analiz strumienia wartości. Na placach budowy przede wszystkim chronometraże i obserwacje migawkowe poszczególnych etapów robót szybko dają pewne wyniki. Istotnymi czynnikami zakłócającymi są czas oczekiwania i wady produkcyjne: np. oczekiwanie na informacje, oczekiwanie na materiały, oczekiwanie na składniki procesu produkcji, używanie wadliwych materiałów i błędy w obsłudze lub awarie maszyn. Spora część tych zakłóceń ma swoje przyczyny w obarczonej błędami koncepcji wstępnej i braku komunikacji.

efektywnie www.strabag.com

inform 23

Temat z okładki

„Do tej pory wykonaliśmy grubo ponad sto analiz i mamy dobre rozeznanie w potencjalnych źródłach ulepszeń poszczególnych odcinków procesów”, mówi Gunther Mai, dyrektor oddziału BPM.

POTENCJAŁ ULEPSZEŃ Do optymalizacji procesów o istotnym znaczeniu BPM wspólnie stworzył Narzędzia Operacyjne (Tools), które mają służyć unikaniu błędów oraz upraszczać i standaryzować procesy logistyczne oraz procesy budowlane.

LEAN ROŚNIE W SIŁĘ Intensywna kampania informacyjna i rozbudowane szkolenia wydatnie przyczyniają się do zrozumienia konieczności zrównoważonego wdrażania zarządzania LEAN w koncernie. Warsztaty i liczne skuteczne zastosowania stworzonych przez BPM narzędzi dla działów produkcji i logistyki są mocnym argumentem za kontynuacją wszystkich działań na rzecz wprowadzenia systemu LEAN w koncernie. W październiku 2011 została opublikowana jedyna w swoim rodzaju w branży budowlanej podręcznik poświęcony LEAN. Znalazła ona bardzo pozytywny oddźwięk w strukturach STRABAGA. LEAN nie jest prostym w realizacji patentem na sukces, ale założeniem długofalowym o wielce obiecujących perspektywach rozwoju w koncernie STRABAG. Im lepiej zapoznamy się z koncepcją zarządzania LEAN, tym więcej potencjałów będziemy potrafili dostrzec. Społeczność LEAN rośnie w siłę!

19

Temat z okładki

inform 23

skutecznie Od ponad trzech lat zespół BPM pracuje nad rozwojem i realizacją kultury LEAN w budownictwie infrastruktury. Razem z kolegami operacyjnymi zespół BPM towarzyszy ponad 100 projektom na placach budowy. I co niezmiernie cieszy – we wszystkich tych projektach uzyskano poparte dowodami ulepszenia. Inform przedstawia projekty z obszaru Budownictwa Infrastruktury, które zostały przeanalizowane w oparciu o zasady LEAN, wspólnie zrealizowane i ulepszone.

PRZYKŁAD: REMONT MODERNIZACYJNY A2 KOŁO HANOWERU

ulepszenie Ponieważ szczegółowy projekt został opracowany z dokładnością co do minuty, wytwórnia mieszanki asfaltowej mogła nieprzerwanie zaopatrywać stosowane podajniki, a za ich pośrednictwem rozściełacz asfaltu. Wykonanie przebiegało bez zakłóceń, czyli bez przerw związanych z oczekiwaniem na działania innych uczestników procesu oraz bez awarii maszyn. Ciągłość produkcji zapewniła wysoką jakość i krótki czas budowy, co przełożyło się na najwyższe zadowolenie klienta. Wystąpiła pożądana sytuacja win-win dla wszystkich uczestników procesu.

Sytuacja wyjściowa Frezowanie i wykonanie asfaltowej nawierzchni w trybie pracy nocnej wielozmianowej na obciążonej intensywnym ruchem autostradzie w Niemczech. Analiza Liczne szczegółowe chronometraże, obserwacje migawkowe i analizy strumienia wartości na budowach asfaltowych dróg w Austrii, Niemczech, Polsce i na Węgrzech. Narzędzie LEAN Zastosowanie standardowej metody rozściełania asfaltu LC-Asphalt STRAtakt Telematyka

skutecznie www.strabag.com

inform 23

Temat z okładki

PRZYKŁAD: WYTWÓRNIA MIESZANKI ASFALTOWEJ OROSZ

Sytuacja wyjściowa Wykrycie potencjalnych możliwości ulepszeń we wszystkich węgierskich wytwórniach.

ulepszenie

Analiza Ewaluacja całej sieci zasilania i dostaw, obserwacja strumienia informacji i materiałów.

Przy pomocy narzędzi LEAN udało się uprościć i ustandaryzować procesy dostaw i wysyłki z użyciem optycznych systemów sygnalizacji i wygospodarowaniem dodatkowej pojemności silosów. Uzyskano przyspieszenie usuwania usterek poprzez reorganizację warsztatu i udostępnienie potrzebnych narzędzi. Poza tym nastąpiło zmniejszenie ilości wypadków.

Narzędzie LEAN STRAsco STRAport Analiza strumienia wartości Porządek & Czystość 6S Kanban

PRZYKŁAD: ROZŚCIEŁACZ ASFALTU I WALCE

Sytuacja wyjściowa Kluczowy sprzęt jest decydujący dla wydajności. W przypadku rozściełania asfaltu sprzętem takim są rozściełacze i walce. Awarie lub błędne ustawienia maszyn powodują przerwanie łańcucha wartości dodanej i są przyczyną kłopotów z jakością. Ich skutkiem jest znaczny wzrost kosztów lub obniżenie wynagrodzenia z tytułu wad. Analiza Wnikliwa analiza raportów warsztatowych, wywiad wśród personelu obsługi i kierownictwa. Narzędzie LEAN Książki pracy maszyn Lista kontrolna

ulepszenie W ścisłej i dobrej współpracy ze specjalistami BMTI opracowano książki pracy maszyn i listy kontrolne dla rozściełaczy i walców. Dzięki przeprowadzanym codziennie oględzinom maszyn i ich najważniejszych komponentów znacznie zmniejszyła się awaryjność, ponieważ operatorzy w każdej chwili znają stan swoich maszyn i mogą szybko zareagować na problemy. Koncepcja codziennej inspekcji technicznej zapewnia ciągłość pracy sprzętu.

21

inform 23

Ludzie w firmie STRABAG

PRACOWNICY STRABAGA NA SCENIE

MUZYKA TOWARZYSZY MI PRZEZ CAŁE ŻYCIE Z definicji „muzyka” jest sztuką organizacji struktur dźwiękowych. Dla wielu kolegów muzyka jest jednak czymś znacznie więcej, niż samym tylko szeregiem tonów i dźwięków!

Świat. Muzyka ożywia, podnosi nastrój i jest wytchnieniem od często ciężkiego dnia pracy. Również wielu pracowników STRABAGA realizuje się bardziej lub mniej hobbystycznie jako muzycy i gra na rozmaitych instrumentach muzycznych. Puzon, gitara, instrumenty perkusyjne – możliwości są tak wszechstronne, jak samo życie, a wybór różnorodnych instrumentów jest ogromny. Koledzy chętnie muzykują w zespołach – wówczas muzyka sprawia jeszcze więcej przyjemności! Wielu z nich używa również swoich głosów jako instrumentów. W domu pod prysznicem, na wielkiej scenie, solo, w duecie lub chórze – śpiewa się po prostu wszędzie. Muzyka wydobywa zdolności socjalne. Byliby Państwo zdziwieni, jak wielu kolegów jest obdarzonych muzycznym talentem. Na kolejnych stronach przeczytają Państwo nieco więcej o muzycznych pasjach naszych kolegów. Wsłuchajcie się w to brzmienie!

Patrick Mink gra ze swoimi dziećmi

23

Ludzie w firmie STRABAG

inform 23

Peter Fischer FUNKCJA: dyrektor Contract Management w Austrii Instrument: djembe (bęben afrykański) Już w trakcie studiów na wydziale inżynierii budowlanej Politechniki w Wiedniu Peter Fischer był zafascynowany instrumentami perkusyjnymi – przede wszystkim rytm wywarł na nim wrażenie. Przez przypadek poznał egzotyczny, zachodnioafrykański bęben, djembe. Od 2005 bębni na tym instrumencie, który zachwyca go szczególnie różnorodnością dźwięków. Ale gra solo jest dla niego zbyt nudna. Dlatego Fischer najchętniej gra ze swoim sześcioosobowym zespołem djembistów „Laut im Wald” („Głośno w Lesie”). Teraz ćwiczą przed wspólnym występem z chórem miejscowego kościoła. „Chcemy również wydać płytę CD, dlatego mamy próby raz w tygodniu”, mówi Fischer. „W ten sposób odbębniam od siebie często również stres.”

24

www.strabag.com

inform 23

Ludzie w firmie STRABAG

Olga Lapshina FUNKCJA: asystentka w Rosji Instrument: głos Dla Olgi Lapshiny śpiew jest największą pasją. Ukończyła szkołę muzyczną, a następnie studiowała przez jeden semestr grę na fortepianie w zawodowej szkole muzycznej w Niżnym Nowgorodzie, przerwała jednak naukę muzyki na rzecz studiów komunikacji międzykulturowej. Nigdy jednak całkiem nie porzuciła śpiewania i fortepianu. Lapshina brała już z powodzeniem udział w różnych konkursach piosenkarskich, a nawet wygrała kilka nagród. W kwietniu 2011 Lapshina wspólnie ze swoją przyjaciółką była pomysłodawczynią i organizatorką koncertu dla około 60 słuchaczy na rosyjskim uniwersytecie humanistycznym w Moskwie, ponieważ kocha „sprawianie ludziom radości muzyką”.

Péter Kerekes FUNKCJA: inżynier na Węgrzech Instrument: puzon Péter Kerekes muzykuje od ponad 25 lat. Najpierw Kerekes nauczył się gry na waltorni, potem przez pięć lat muzykował w Orkiestrze Symfonicznej w węgierskim mieście Esztergom. Podczas studiów na uniwersytecie w Sopron wstąpił do kapeli miejskiej i od tego czasu jest członkiem tego zespołu. W 1959 miejska orkiestra miała swój pierwszy oficjalny występ, z członków-założycieli dwóch muzyków jest nawet aktywnych do dziś. Kapela gra również większe koncerty, jak na przykład podczas bali sylwestrowych. Otrzymała też liczne międzynarodowe wyróżnienia. „Ćwiczymy bardzo dużo i ciężko, ale to sprawia, że muzykowanie w grupie jest jeszcze piękniejsze”, mówi Kerekes. W międzyczasie zmienił instrument i od 13 lat gra na puzonie.

25

Ludzie w firmie STRABAG

inform 23

Denis Zhdanov FUNKCJA: pracownik działu IT w Rosji Instrument: perkusja Denis Zhdanov ma 27 lat, mieszka i pracuje w Moskwie. Od sześciu lat gra na perkusji we własnym zespole „Los Microbios”. Ogólnie stylem muzycznym grupy jest latino, ale członkowie zespołu lubią też urozmaicenie, dlatego w swoją muzykę wplatają też elementy innych stylów, na przykład ska, rocka czy rapu. Zhdanov poświęca się grze na perkusji od 2000 roku. Dodatkowo chciał też nauczyć się gry na fortepianie, ale niestety brakuje mu na to czasu. Dla Denisa Zhdanova muzyka jest najlepszym środkiem wyrażenia uczuć i emocji. „Muzyka jest zawsze ze mną, nie mógłbym się z nią rozstać”, podkreśla Zhdanov znaczenie muzyki w swoim życiu.

26

www.strabag.com

inform 23

Ludzie w firmie STRABAG

Patrick Mink FUNKCJA: kierownik grupy Arriba w Niemczech Instrument: wiolonczela Patrick Mink już w wieku siedmiu lat został członkiem chóru chłopięcego Rottweiler Münstersängerknaben i do 25 roku życia był z nim „w trasie”. I tak Mink śpiewał główną partię w operze „Bastien i Bastienne” Mozarta. Drugą wielką pasją Minka jest wiolonczela. Początkowo Mink grał na wiolonczeli w szkolnej orkiestrze, później, w czasie studiów, w kwartecie smyczkowym. Dzisiaj Patrick Mink muzykuje przeważnie w gronie rodziny i przyjaciół. Dopełnieniem miłości Minka do muzyki jest jego funkcja wicedyrygenta 70-osobowego chóru Münsterchor Rottweil przy miejscowym kościele. „Często przychodzi się zestresowanym na próbę chóru, ale po 10 minutach cały stres odchodzi w zapomnienie i człowiek znowu czuje się swobodnie i naprawdę dobrze”, mówi Patrick Mink.

Od kucharza po cukiernika – szukamy Pani /Pana! Wielu z Państwa chętnie przygotowuje kulinarne specjały z całego świata, zaprasza gości na wielodaniowe obiady lub piecze torty i keksy niczym prawdziwy cukiernik. Dlatego chcielibyśmy w następnym numerze przedstawić kreatywnych kucharzy-hobbystów i ich ulubione przepisy. Kreują Państwo chętnie własne przepisy, kuszą słodkimi smakołykami lub znają kolegę, który chętnie wymachuje chochlą? Będziemy cieszyć się z kontaktu z nami: STRABAG SE, Komunikacja Koncernu, Bettina Mattes (zamknięcie numeru: 30.6.2012)

27

STRABAG Units

inform 23

NASZ DEWELOPER

PROJEKTOWAĆ – BUDOWAĆ – MIESZKAĆ Przedsiębiorstwo budownictwa mieszkaniowego Mischek od ponad 60 lat prowadzi działalność deweloperską, a od 2005 roku należy do koncernu STRABAG. Inform przedstawia będący właśnie w trakcie budowy projekt budynku mieszkalnego w Wiedniu i ukazuje efektywną współpracę między deweloperem Mischek a STRABAGIEM.

Austria. „Organizujemy i realizujemy nie tylko budowę mieszkań i budynków mieszkalnych w Wiedniu, również sprzedaż mieszkań własnościowych i pod wynajem, zarządzanie nieruchomościami oraz realizacja projektów zaliczają się do głównych obszarów naszej działalności”, opisuje zakres działań przedsiębiorstwa Stephan Jainöcker, dyrektor finansowy Dyrekcji.

schowki na rowery, miejsce na wózki dziecięce, mniejsze mieszkania dla singli, place zabaw dla dzieci i wiele więcej. Projektant musi stale urzeczywistniać tego typu życzenia. Rocznie w dziale projektowym Mischek powstaje około 1000 mieszkań.

ZAKRES ZADAŃ:

Jeden ze zrealizowanych właśnie przez Mischek projektów znajduje się na obrzeżach Wiednia. Położone na granicy lasu dawne „Miasto Dziecka” ożywa ponownie. W byłym domu dziecka wyremontowano i zrewitalizowano warte zachowania części budynku i uzupełniono o nową, nowoczesną dobudowę, doskonale komponującą się z całym obrazem. Celem projektu było utrzymanie koncepcji urbanistycznej i zachowanie części istniejących obiektów. Kompleks budynków składa się z kilku domów mieszkalnych, a ponadto obejmuje kryty basen, halę sportową i pomieszczenia do wspólnego użytku wszystkich mieszkańców. Mischek nie tylko kształtuje swoją nowoczesną architekturą wizerunek Wiednia, ale przy budowie domów zwraca też szczególną uwagę na ochronę przed hałasem i wysokiej jakości izolację. „W ostatnich latach usilnie pracowaliśmy nad efektywnością i jakością i możemy zaoferować naszym klientom pełny serwis”, mówi Manfred Trnka, dyrektor techniczny Dyrekcji. Ten serwis obejmuje między innymi:

Akwizycja Zakup działek Udział w konkursach Rozwój projektu od koncepcji architekta do momentu oddania mieszkań Sprzedaż mieszkań własnościowych

SWÓJ PROJEKTANT Szczególną cechą przedsiębiorstwa Mischek jest to, że w jego ramach funkcjonuje własny dział projektowy. W tym dziale firma sporządza wszystkie projekty jako główny projektant. Najlepiej wykształceni inżynierowie na bieżąco dbają o spełnianie mieszkaniowych marzeń klientów zarówno pod względem estetyczno-architektonicznym, jak również technicznym, a także ciągłe udoskonalenia poprzez opracowywanie innowacyjnych koncepcji. Możliwość przemieszczania się bez samochodu, optymalny dostęp do publicznych środków transportu i sieć ścieżek rowerowych to ważne założenia w miejskich projektach. Poza tym przy wyposażeniu budynków coraz częściej bierze się pod uwagę aspekt społeczny, na przykład wspólne

28

„Żyje się tylko raz” – Mischek spełnia mieszkaniowe marzenia.

SPEŁNIANIE MIESZKANIOWYCH MARZEŃ

elastyczną obsługę klienta na najwyższym poziomie modele projektowanych mieszkań indywidualne terminy wizyt na miejscu już w trakcie fazy budowlanej mieszkania pokazowe terminy ukończenia zgodnie z harmonogramem

inform 23

STRABAG Units

INNOWACJE: Projekt pierwszego budynku mieszkalnego wolnego od PCW przy Baumgasse 48, 1030 Wiedeń, w roku 2002 Zastosowanie instalacji solarnych i własnych ujęć wody Zastosowanie bezrozpuszczalnikowych powłok malarskich i klejów przy wykończeniu wnętrz (zarządzanie chemikaliami) Wybudowanie pierwszego dużego osiedla domów mieszkalnych z mieszkaniami własnościowymi w technologii domów pasywnych przy Kammelweg, 1210 Wiedeń Ilustracja projektu budowlanego „Miasto Dziecka”

WYNIK SPRZEDAŻY ZA 2011: 248 MIESZKAŃ

PASZPORT EKOLOGICZNY W projekcie według koncepcji Mischek szczególny nacisk położono na wysoką jakość wyposażenia mieszkań. Aby stworzyć mieszkańcom jak najlepszą atmosferę we wnętrzach i przyjemny klimat w mieszkaniach, już podczas budowania zastosowano biobudowlane produkty wysokiej klasy. „Paszport ekologiczny” ocenia te kryteria. Paszport ekologiczny (Ökopass) jest pierwszym austriackim świadectwem jakości dla budynków, które określa jakość mieszkania oraz ekologiczną jakość budynku. Wszystkie kryteria są badanie i oceniane przez niezależny austriacki Instytut Biobudownictwa i Ekologii Budowlanej w drodze pomiarów i obliczeń.

MISCHEK I STRABAG Za projekt obiektu budowlanego Mischek jest odpowiedzialny jako „generalny projektant”. STRABAG wkracza do „Miasta Dziecka” w charakterze wykonawcy budowlanego. „Trzeba zwracać uwagę na wiele wspólnych kwestii technicznych i odpowiednio je koordynować. Wspólnie z firmą Mischek czuwamy nad przebiegiem robót według planu”, relacjonuje Marco Angel, kierownik budowy STRABAGA. Nowi mieszkańcy wprowadzą się do „Miasta Dziecka” w czerwcu 2013. KONTAKT: Manfred Trnka /Stephan Jainöcker, Budownictwo Ogólne i Inżynieryjne, Obszar Koncernu Austria 3C, Dyr. Mischek BTS (KQ) Mischek stawia na zrównoważony rozwój.

29

STRABAG Units

inform 23

ZAPOBIEGANIE STRATOM („FLOPOM”) W KONCERNIE

RYZYKO Z RYZYKIEM Projekty w branży budowlanej są zdominowane przez wysoką złożoność i konieczność podejmowania decyzji obarczonych niepewnością. Profesjonalne postępowanie z błędami i ryzykami należy więc do kluczowych kompetencji o dużym znaczeniu w działalności projektowej. Inform przeprowadził rozmowę z Frankiem Lulei, który jest odpowiedzialny w obszarze Contract Management za zapobieganie stratom w koncernie.

Mimo wszelkich dostępnych możliwości pomocnych w planowaniu ryzyka zawsze stanowi ono ważny temat w projektach budowlanych. Dlaczego tak jest? Planowanie zdarzeń jest zawsze związane z niepewnością, ponieważ nie można dokładnie przewidzieć przyszłości. W konsekwencji zawsze muszą istnieć ryzyka, to znaczy trzeba liczyć się z odstępstwami od planu – tak pozytywnymi, jak i negatywnymi. Ale „flopy” bywają również spowodowane popełnionymi błędami… Precyzyjnie definiujemy błąd jako odstępstwo od ugruntowanego standardu i w związku z tym należy dokładnie rozgraniczyć błędy i ryzyka. Niepowodzenia spowodowane ryzykiem są niemożliwe do uniknięcia w przypadku projektów budowlanych, ale zawsze istnieje szansa uzyskania korzyści z dotychczasowego doświadczenia. Natomiast należy jak najbardziej unikać błędów. Warunkiem unikania błędów są jasno określone standardy. Kiedy projekt zostaje uznany za „flop”? W tej chwili stałe ujemne kwoty stanowią kryterium niepowodzenia. Dla uzyskania dobrych efektów uczenia się zasadna byłaby też definicja względna: przykładowo odstępstwo od oczekiwania udokumentowanego na początku projektu. Jak można w porę zauważyć zagrożenie? Oczywiście kierownictwo budowy zawsze posiada najwięcej informacji o stanie i prawdopodobnym przebiegu realizacji projektu. Pytanie tylko, w jakim stopniu informowany jest o tym przełożony.

Frank Lulei i Zespół Zapobiegania Stratom zajmują się profesjonalnie błędami i ryzykiem w projekcie.

inform 23

FlAw Jakie dokładnie mogłyby być takie wskaźniki wczesnego ostrzegania? Zasób danych dotyczących projektów STRABAGA stanowi wyjątkową skarbnicę doświadczenia. Możemy pokazać, że w istniejących danych są ukryte wzorce, które można odkryć przy użyciu profesjonalnych metod matematyczno-statystycznych i wykorzystać dla kolejnych projektów w charakterze wskaźników wczesnego ostrzegania. W ten sposób można z 80 % trafnością oszacować wynik końcowy już na etapie zrealizowania 30 % bieżącego projektu. Korzyść: w przypadku zagrożenia „minusem” można jeszcze w porę podjąć środki zaradcze.

STRABAG Units

Na etapie realizacji 30 % bieżącego projektu można oszacować z 80 % trafnością, jak będzie wyglądać wynik końcowy.

RISK

Już na posiedzeniu Koncernu na początku 2008 podjęto decyzję o wprowadzeniu w całym koncernie systematycznej i ustrukturyzowanej analizy „flopów”. Co wydarzyło się do tej pory? Rocznie nasz zespół analizuje ok. 50 projektów wspólnie z kolegami operacyjnymi. Wyniki są omawiane w odniesieniu do poszczególnych obszarów raz na pół roku w naszej sieci pełnomocników ds. zapobiegania stratom. Istotnym aspektem wymiany informacji jest przy tym konieczne zaufanie, jakie było budowane w ostatnich latach. Jakie działania są planowane, by przyczynić się do dalszego unikania strat na projektach w Koncernie? Wedle własnych szacunków kolegów operacyjnych średnio 40 % wszystkich kosztów niepowodzeń ma swoje przyczyny w błędach i odstępstwach od standardów! Skierowanie odpowiednich działań na to pole odniesie zatem największy skutek. Dalej jest planowane stworzenie w Koncernie systemu zarządzania ryzykiem dla każdego z pionów, w którym głównym filarem oceny ryzyka będzie analiza umów. Bardzo dziękuję za rozmowę. KONTAKT: Frank Lulei, Spółki Usługowe, Obszar Centralny Koncernu Contract Management Przy użyciu modeli matematycznych można zmierzyć wskaźniki wczesnego ostrzegania i wykorzystać je w późniejszych projektach. 31

STRABAG Units

inform 23

RADA ZAKŁADOWA STRABAG SE Gerhard Springer Austria Przewodniczący Rady Zakładowej STRABAG SE

WSPÓLNA EUROPA Przemiany i utworzenie STRABAG Societas Europaea (SE) umożliwiło powołanie europejskiej rady zakładowej – Rady

Doris Fiala Austria

Jef De Cnodder Belgia

Mihalkov Vasil Bułgaria

Zakładowej STRABAG SE. Inform przedstawia zadania tego gremium.

Świat. Rada Zakładowa SE jest organem reprezentującym pracowników Spółki Europejskiej (Societas Europaea = SE). Rada zakładowa STRABAG SE pełni funkcję ośrodka komunikacyjno-informacyjnego między pracownikami z krajów członkowskich a zarządem STRABAG SE. Kompetencje rady zakładowej sięgają spraw na płaszczyźnie międzynarodowej w granicach Europy. W rzeczywistości jednak gremium to reprezentuje interesy wszystkich pracowników w Koncernie. Zarząd SE jest zobowiązany do regularnego informowania rady zakładowej SE o rozwoju sytuacji biznesowej i perspektywach. Stosunki między Radą Zakładową SE a Zarządem STRABAG SE reguluje zawarta we wrześniu 2009 umowa o uczestnictwie pracowników w działalności STRABAG SE.

ZROBIMY TO WSPÓLNIE Reiner Hauptvogel Niemcy Zastępca Przewodniczącego Rady Zakładowej STRABAG SE

Rada Zakładowa STRABAG SE składa się obecnie z 20 reprezentantów z 13 krajów UE i EOG. Reprezentanci poszczególnych krajów zostali wybrani – w zależności od postanowień krajowych – w drodze wyborów, porozumień związkowych lub mianowania do tego naczelnego gremium. Od liczby pracowników w danym kraju zależy liczba reprezentantów krajowych. Jednym w najbardziej dłu-

Detlef Poppe Niemcy Zastępca Przewodniczącego Rady Zakładowej STRABAG SE

Andreas Batke Niemcy

32

Wolfgang Kreis Niemcy

Alfred Tiesler Niemcy

Claudio Mirandi Włochy

inform 23

gofalowych celów Rady Zakładowej STRABAG SE jest przyjęcie w jej poczet oddelegowanych zgodnie z regulaminem reprezentantów pracowników ze wszystkich krajów członkowskich UE.

STRABAG Units

Magdolna Gyulaine Węgry

ZADANIA KRAJOWE W większości krajów, w których koncern ma swoje przedstawicielstwa, istnieją własne, krajowe rady zakładowe, uformowane zgodnie z obowiązującym w danym kraju prawem. Ich główne zadanie polega między innymi na zwracaniu uwagi na przestrzeganie ustaw i przepisów obowiązujących przedsiębiorstwo. Innym ważnym aspektem jest ochrona pracy i zdrowia na terenie przedsiębiorstwa, bowiem również w tym zakresie rady zakładowe mają poważny współudział w podejmowaniu decyzji.

Z WIELKIM ZAANGAŻOWANIEM

Miroslav Červený Czechy

Anamarija Krpič-Andrejek Słowenia

Rady zakładowe zajmują się problemami pracowników. Najczęściej to właśnie one są pierwszym kontaktem we wszystkich kwestiach. Stąd zadania rady zakładowej są wszechstronne – rada pośredniczy w komunikacji między pracownikami a pracodawcami. „Tyle współpracy, ile jest tylko możliwe, i tyle konfliktów, ile jest tylko konieczne”, tak brzmi motto Gerharda Springera, który jest Przewodniczącym Rady Zakładowej STRABAG SE od 2009. Jego kadencja kończy się w 2014. „Bardzo chętnie troszczę się o interesy kolegów, a w ciągu 35 lat mojej obecności w radzie zakładowej przeżyłem już wiele”, mówi Springer. Praca w radzie zakładowej oznacza również stawianie czoła codziennym wyzwaniom. Dlatego nastawienie Gerharda Springera i jego kolegów jest zgodne z zasadą: „Obojętnie, czego dotyczy problem, w istniejących warunkach zawsze musi być możliwe znalezienie rozwiązania z korzyścią dla wszystkich.”

Ján Dzurik Słowacja

Anka Jovanovič Serbia

KONTAKT: Gerhard Springer, Rada Zakładowa STRABAG SE Stefan Schillig Szwajcaria

Informacje dot. rady zakładowej w intranecie (STRAnet) w zakładce Koncern > Sprawy pracowników > Reprezentacja pracowników. Sonja Kušek Chorwacja

Ireneusz Pietruszewski Polska

Monika Halubek Viorel Pescar Polska Rumunia

33

Projekty Budownictwo Ogólne i Inżynieryjne

inform 23

ROZWÓJ SZWAJCARSKIEGO TRANSPORTU SZYNOWEGO

NAJDŁUŻSZY WIADUKT KOLEJOWY Koleje szwajcarskie (Schweizer Bundesbahnen, w skrócie SBB) zleciły w ramach megaprojektu „Linia średnicowa” budowę dwóch spektakularnych wiaduktów kolejowych w Zurychu. Wiadukt wzdłuż ulicy Letzigraben będzie najdłuższym wiaduktem kolejowym w Szwajcarii. Od 2015 pomkną nim pociągi pospieszne z maksymalną prędkością 120 km /h na wysokości 20 metrów nad ziemią w poprzek zuryskiego dworca głównego i trasy szybkiego ruchu.

Szwajcaria. Nowa „linia średnicowa” o całkowitej długości 9,6 km będzie stanowić rdzeń osi zachód-wschód szwajcarskiego ruchu kolejowego. Projekt o wartości kilku miliardów pozwoli na wprowadzenie nowych połączeń i zwiększenie możliwości przesiadek oraz przyczyni się do podniesienia stabilności rozkładu jazdy szybkiej kolei miejskiej. Prace nad projektem zaczęto już w 2001 roku.

Betonowe filary musiały być wznoszone przy utrzymanym ruchu pociągów i między torowiskami.

Linia średnicowa jest największym położonym na terenie miasta placem budowy w Szwajcarii i przecina miasto Zurych. Sercem całej inwestycji jest podziemny dworzec przelotowy. Linia średnicowa zostanie otwarta pod koniec 2015 roku. Całkowite koszty budowy wyniosą około 2,03 mld franków szwajcarskich. STRABAG wykonuje nową drogę łączącą poszczególne obiekty inwestycji, która będzie biegła przez istniejący zuryski dworzec główny i dwa nowe wiadukty.

TO, CO WIDAĆ, TO TYLKO NIEWIELKA CZĘŚĆ Nowy wiadukt wzdłuż ulicy Letzigraben ma 23 filary, 17 z nich już stoi na torowisku. Przebieg wykonania ustroju nośnego wiaduktu odznacza się nadzwyczajną złożonością, a warunki ramowe są bardzo wymagające. Ze względu na niekorzystne podłoże gruntowe, zbudowane przede wszystkim ze żwiru i piasku, filary musiały być osadzone nawet na głębokości do 45 m. Przed wykonaniem każdego filara zostały odpowiednio przełożone tory oraz przewody podziemne. Przewody wysokiego napięcia musiały być ułożone w gruncie. Brak jest możliwości wykonania drogi budowlanej do filarów stojących pośród torowiska. Do wybudowania tych filarów wszystkie instalacje, włącznie z maszynami do wbijania pali i materiałami, muszą być dowożone pociągiem budowlanym. Logistyczny wymiar budowy jest wyjątkowo wymagający: ścianki szczelne, ogromne maszyny wiertnicze, wszystkie bariery, każde pojedyncze zbrojenie musi być

34

dostarczone pociągiem budowlanym. Samochody ciężarowe mogą podjechać tylko do filarów osadzanych na skraju torowiska. Jednak większość filarów znajduje się pośród torowiska. Dlatego nawet betoniarki ze świeżym betonem muszą być załadowane na pociąg.

SĄSIEDZTWO Dodatkowym utrudnieniem jest konieczność prowadzenia wszystkich robót budowlanych bez przerywania ruchu pociągów. Również w nocy roboty mogą być wykonywane tylko w ograniczonych okienkach czasowych. Z placem budowy i torowiskiem sąsiadują bowiem tereny zamieszkałe. To dlatego określono bardzo wąskie przedziały czasu na wykonywanie robót.

www.strabag.com

inform 23

Projekty Budownictwo Ogólne i Inżynieryjne

Czas budowy wiaduktu przy Letzigraben: 2009-2015 Czas budowy wiaduktu w tzw. „trójkącie węglowym”: 2010-2015 Warstwa fundamentów: 11 000 m2 Rozścielenie tłucznia pod ułożenie torów: 23 000 t Objętość betonu: 50 000 m3 Pale wiercone: 8000 m

Zwierzęta też żyją w bezpośrednim otoczeniu torowisk

KAWAŁEK PO KAWAŁKU

CO KILKA SEKUND MKNIE POCIĄG

dującymi się pod napięciem 15 000 woltów przewodami trakcji kolejowej. Kto porusza się po torowisku, musi w każdej sekundzie uważać na wjeżdżający lub wyjeżdżający pociąg pospieszny. Dlatego praca na tym terenie jest bardzo trudna i wymaga wielkiego wysiłku. Niektóre filary zostały wzniesione w odległości zaledwie kilku centymetrów od torów, po których jeżdżą pociągi. „Jesteśmy bardzo wdzięczni i dumni z tego, że do dzisiaj – mimo tych nadzwyczaj wymagających warunków ramowych – nie zdarzył się żaden poważniejszy wypadek”, mówi kierownik projektu Markus Meier. Jednotorowe wiadukty zostaną oddane do użytku w 2015. Pomkną po nich pociągi pospieszne z maksymalną prędkością 120 km /h – ponad torowiskiem zuryskiego dworca głównego.

Największym wyzwaniem dla pracowników na budowie jest konieczność prowadzenia robót bez przerywania ruchu pociągów – wysoko nad pędzącymi z łoskotem pociągami pospiesznymi i znaj-

KONTAKT: Markus Meier, Budownictwo Ogólne i Inżynieryjne, Obszar Koncernu Austria/Szwajcaria 3B, Dyr. Budownictwo Inżynieryjne Zurych (IE)

Wiadukt jest budowany przy zastosowaniu rusztowania przesuwnego o długości blisko 90 m, wysokości 10 m i ciężarze 600 t. Rusztowanie jest używane do wykonywania poszczególnych odcinków części jezdnej długiego wiaduktu betonowego. Jest rozpięte między filarami, co eliminuje konieczność ustawiania na torowisku wsporników do jego podparcia, dzięki czemu ruch pociągów pozostaje niezakłócony.

35

Projekty Budownictwo Ogólne i Inżynieryjne

inform 23

NOWY ZAKŁAD PRODUKCYJNY KOŁO LINZU

TAM, GDZIE CZEKA KOPARKA Hale produkcyjne nie są może specjalnie błyskotliwymi dziełami architektonicznymi, ale też wymagają wysokiej jakości i szybkości w budowie. Logistyka budowlana ma tu znaczenie decydujące, gdy trzeba szybko przetwarzać

Nowy zakład produkcyjny Wacker-Neuson

znaczne ilości materiałów.

Austria. Budowa nowego zakładu produkcyjnego firmy WackerNeuson, wiodącego producenta maszyn budowlanych, jest realizowana w Górnej Austrii. STRABAG otrzymał w maju 2011 zlecenie na wykonanie tego projektu budowlanego – tak powstał największy i najnowocześniejszy zakład produkcyjny kompaktowych maszyn koncernu Wacker-Neuson. Wacker-Neuson jest producentem sprzętu budowlanego i kompaktowych maszyn budowlanych. Działające na całym świecie przedsiębiorstwo produkcyjne z główną siedzibą w Monachium ma od kilku lat swoje przedstawicielstwo w austriackim mieście Linz.

KOPARKI POTRZEBUJĄ MIEJSCA Już w 2008 roku koncern Wacker-Neuson nabył działkę o pow. ok. 160 000 m2, zlokalizowaną na południowy wschód od górnoaustriackiego miasta Linz w gminie Hörsching, tuż przy autostradzie A25. Ze względu na rosnący popyt na produkowane przez koncern maszyny i planowaną współpracę ze znanym światowym przedsiębiorstwem Caterpillar istniejący zakład w Linzu już dawno osiągnął kres swych mocy przerobowych. Wystarczający powód, aby przenieść się na większy teren. W nowej lokalizacji planuje się produkcję minikoparek i maszyn budowlanych w bardzo dużych seriach.

TYLKO 11 MIESIĘCY BUDOWY Wziąwszy pod uwagę rozmiary placu budowy i bardzo krótki, zaledwie 12-miesięczny czas budowy, realizacja projektu stanowiła spore wyzwanie dla wszystkich uczestników procesu. Kulminacyjnym punktem całego projektu był wyznaczony termin ukończenia budowy na kwiecień 2012. „W ten sposób obiekt musiał być ‘zwarty’ z końcem roku 2011”, wyjaśnia Johann Albert, odpowiedzialny za projekt. „Zadanie szczególnie utrudniał fakt, że szczegółowe plany i obliczenia statyczne zostały nam przekazane dopiero w chwili udzielenia zlecenia, dlatego prace przy fundamentach mogły być rozpoczęte dopiero w czerwcu 2011.”

Wartość zlecenia: 33,3 mln euro Rozpoczęcie budowy: czerwiec 2011 Ukończenie: kwiecień 2011 Wielkość obiektu: 58.000 m2

Po oficjalnej uroczystości wbicia pierwszej łopaty w czerwcu 2011 realizacja tego dużego przedsięwzięcia budowlanego nabrała tempa. Już po pięciu miesiącach można było świętować tradycyjne zatknięcie wiechy na dachu kompleksu przemysłowego o wielkości blisko 58 000 m2. W dalszym ciągu logistyka wymagała współpracy całego zespołu na placu budowy. W kwietniu 2012 zakończono roboty w ramach zlecenia na generalne wykonawstwo o wartości około 33 mln euro i zaledwie jedenastomiesięcznym czasie budowy.

GOTOWI NA PRZYSZŁOŚĆ W nowych halach produkcyjnych producenta sprzętu budowlanego będzie możliwe zoptymalizowanie procesów produkcyjnych i podniesienie jakości produktów przez zastosowanie najnowszych technologii, jak na przykład lakierni do powlekania proszkowego i stanowiska do piaskowania. KONTAKT: Johann Alber, Budownictwo Ogólne i Inżynieryjne, Obszar Koncernu Austria/Szwajcaria 3B, Dyr. Górna Austria (AV) Olbrzymi teren zapewni dostateczną ilość miejsca w przyszłości.

36

www.strabag.com

inform 23

Projekty Budownictwo Infrastruktury

CENTRUM BEZPIECZEŃSTWA JAZDY W CZECHACH

BEZPIECZNIE NA DRODZE Statystyki pokazują, że liczba śmiertelnych wypadków drogowych w Czechach osiągnęła w 2011 najniższą wartość od 1990 roku. Ten pocieszający bilans można również zawdzięczać centrum bezpiecznej jazdy w Ostrawie.

Kierowcy podczas testowania swoich umiejętności

Centrum obchodziło już rok swego istnienia.

Czechy. Pisk opon, rozbryzgujące fontanny wody i nagłe zmiany prędkości – takie sceny są w „centrum bezpiecznej jazdy” na porządku dziennym. Od świeżo upieczonych kierowców po doświadczonych zawodowców, kierujących pojazdami dwu- i czterokołowymi – odcinek testowy przejechało już ponad 13 000 kierowców.

ZDRADLIWA BUDOWA Jako generalny wykonawca STRABAG zrealizował wszystkie roboty budowlane i prace przygotowawcze. Vladimir Zatloukal, kierownik projektu, przypomina sobie utrudnione warunki: „Inwestycja znajduje się częściowo na starych terenach przemysłowych. Dla znajdujących się na nich obiektów brak jest jakichkolwiek dokumentacji projektowych. Podczas robót związanych z wykonywaniem wykopów odkryto resztki starych fundamentów z sieciami zasilającymi, które trzeba było sprawdzić pod kątem ich ewentualnego funkcjonowania i możliwego połączenia z sąsiadującymi halami przemysłowymi. Demontaż w niekorzystnych warunkach atmosferycznych, jak też krótkie terminy wymagały ciągłych interwencji operacyjnych.” Wzmocniona powierzchnia z asfaltobetonu i wielkości 25 000 m2 obejmuje pięć modułów ćwiczeniowych. Dwa służą do trenowania podstawowych umiejętności w kierowaniu pojazdem na suchej i mokrej nawierzchni. Trzy moduły dają kierowcom możliwość testowania refleksu w nieoczekiwanych zdarzeniach, takich jak nagły poślizg przy jeździe prosto, na zakrętach lub akwaplanacja.

W STRUGACH WODY Do symulacji śliskiej jezdni przewidziano asfaltową powierzchnię z 64 zraszaczami i specjalną powłoką poślizgową. Wydobywające się ze 108 dysz kolumny wody stanowią przeszkodę, którą kierowca musi pokonać podczas jazdy treningowej. Zamknięty system gospodarki wodnej jest sterowany automatycznie i jest ekonomiczny w eksploatacji, a także przyjazny środowisku. Do efektywnego wykorzystania wody deszczowej zbudowano zbiorniki deszczówki (o pojemności 350 m3). Ponadto ułożono 1100 m sieć przewodów ciśnieniowych i ściekowych oraz 20 000 m kabli elektrycznych o rozmaitych profilach. Jiři Malík, kierownik obszaru Zachód oddziału w Ostrawie podsumowuje znaczenie budowli następującymi słowami: „Cieszymy się, że STRABAG mógł uczestniczyć w realizacji tak ważnego projektu budowlanego. Zdobyte doświadczenia będą dla nas cenną referencją w przypadku realizacji obiektów o podobnym charakterze.” KONTAKT: Ladislav Šaro, Budownictwo Infrastruktury, Obszar Koncernu Czechy i Słowacja 6O (Dyr. TF)

Wartość zlecenia: 85 mln koron czeskich Czas budowy: 05.2010 – 10.2010 Powierzchnia zabudowy: 25.000 m2 Ilość asfaltu ogółem: 8.000 t Łączna liczba przeszkolonych kierowców: 13.200

Sercem inwestycji jest hydrauliczna prosta płyta poślizgowa. Dostawcą tej technologii jest austriackie przedsiębiorstwo „TH Technische Hydraulik”. Płyta może wywoływać nieoczekiwane poślizgi. To urządzenie i krąg poślizgowy dla motocyklistów są unikalne w Czechach. „Centrum bezpiecznej jazdy” w Czechach

37

Projekty Obszary Specjalne i Koncesje

inform 23

MORSKA FARMA WIATROWA STRABAGA

ENERGIA WIATROWA – ENERGIA PRZYSZŁOŚCI Rozwój morskiej energetyki wiatrowej rozpoczął się. STRABAG stawia na tę alternatywną formę pozyskiwania energii i decydująco współkształtuje przyszłość morskiej energetyki wiatrowej w Europie. W Cuxhaven / Niemcy trwają intensywne testy nad seryjną budową fundamentów wykorzystując siłę ciężkości fundamentu przy posadowienu wiatraka na dnie morskim

Niemcy. STRABAG stawia w budowie morskich farm wiatrowych na alternatywny system posadowienia wieży na dnie morskim, wobec dotychczas stosowanych posadowień w systemie konstrukcji stalowych typu: „Jacket” (czworoboczna konstrukcja – dopisek tlumacza), typu „Tripod” – trójnożna konstrukcja czy też palowa konstrukcja typu ”Monopile”. Nowa technologia ma tę zaletę, że obciążony fundament, działający pod wpływem prawa grawitacji, może być zainstalowany szybko, a przy tym w porównaniu do zwykle stosowanych posadowień palowych – prawie nie wytwarza hałasu. Koncepcja instalacji STRABAGA umożliwia kompletny montaż elektrowni wiatrowej z fundamentem, turbiną i wirnikiem ze skrzydłami na lądzie. Transport i instalacja na morzu są realizowane z zaprojektowanego przez STRABAGA statku posiadającego możliwość zanurzenia

SERYJNE MORSKIE FARMY WIATROWE STRABAGA Cała koncepcja produkcji seryjnej zakłada w dużej części zautomatyzowaną produkcję niezależną od warunków atmosferycznych i fal morskich. W tym celu w następnych latach zostanie wybudowany w Cuxhaven zakład produkcyjny z własnym molem dla produkcji wielkoseryjnej fundamentów grawitacyjnych. Dzięki przemysłowym procesom budowlanym i zaawansowanej logistyce transportu jest możliwa ekonomiczna produkcja przyjaznych środowisku fundamentów farm wiatrowych bezpośrednio w miejscu załadunku na statek. „STRABAG oferuje więc efektywne, kompletne rozwiązanie dla systemu posadowienia-fundamentowania morskich farm wiatrowych”, wyjaśnia zalety nowego systemu Klaus Weber, odpowiedzialny dyrektor techniczny Dyrekcji.

PLANOWANIE, TESTOWANIE, BADANIE W ROZMIARZE ORYGINALNYM Aby móc sprawdzić bezpieczeństwo funkcjonowania tych fundamentów w zastosowaniu praktycznym, wykonano w głębokim na

38

siedem metrów wykopie budowlanym w Cuxhaven pierwszy, ważący 5500 ton fundament testowy w rozmiarze oryginalnym. Podłoże gruntowe odpowiada temu występującemu w przyszłych lokalizacjach farm wiatrowych na Morzu Północnym. Przy pomocy specjalnego, hydraulicznego urządzenia obciążającego zasymulowano w sposób bliski rzeczywistości działanie obciążeń wywoływanych przez wiatr i fale, jakich należy spodziewać się na otwartym morzu, na mechaniczne własności fundamentu grawitacyjnego. Fundament testowy jest wspieranym przez niemieckie Federalne Ministerstwo Środowiska, Ochrony Przyrody i Bezpieczeństwa Reaktorów oraz realizowanym przez Centralny Dział Techniczny naukowym programem eksperymentalnym.

Koszty fundamentu testowego: ok. 8 mln euro (włącznie z próbami) Czas trwania testu: 06.2011 – 12.2011 Wymiary fundamentu testowego: długość 40 m, szerokość 40 m, wysokość 33 m Ciężar fundamentu testowego: 5.500 t Zużyty beton: 2.500 m3

www.strabag.com

inform 23

Projekty Obszary Specjalne i Koncesje

Info + +

Co to jest morska energia wiatrowa? Morska energia wiatrowa zalicza się do energii odnawialnych i jest alternatywą dla elektrowni atomowych. Do wytwarzania prądu służą farmy wiatrowe instalowane na morzu, wykorzystujące energię ze środowiska naturalnego.

Ważący 550 t fundament testowy w Cuxhaven

ODPORNY NA SZTORMY Fundament był poddawany cyklicznym obciążeniom przez okres sześciu miesięcy, w czasie których zasymulowano łącznie 19 wielodniowych sztormów. Wykonano łącznie 1,3 miliona cykli obciążeniowych fundamentu testowego w celu symulacji wielkich obciążeń wywoływanych przez morskie fale. Każdy cykl obciążeniowy odpowiadał przepływowi fali. W czasie trwania obciążeń dla oceny cyklicznego zachowania zmierzono symultanicznie pionowe i poziome przemieszczenia podłoża i fundamentu oraz zmiany ciśnienia porowego i naprężenia całkowitego w podłożu.

PROGNOZA POTWIERDZONA „Jesteśmy bardzo dumni z tego, że testy potwierdziły pożądaną dobrą nośność fundamentu grawitacyjnego, prognozowaną w licznych obliczeniach symulacyjnych”, relacjonuje Udo Hartwig, który kierował badaniami dla Centralnego Działu Technicznego. Podczas prób udało się jednoznacznie potwierdzić dotychczasowy wniosek, wysnuty z czysto teoretycznych rozważań nad mechanicznymi wła-

snościami podłoża, wedle którego fundament po wystąpieniu silniejszego niekorzystnego zdarzenia, w wyniku działania większych obciążeń cofa się z powrotem w następstwie słabszych cykli. Przy tym zdecydowanie najsilniejsze osiadanie wystąpiło już przy pierwszym symulowanym sztormie. Kolejne sztormy wywoływały jedynie słabe zwiększenie osiadania. Nadzwyczajne efekty pomiarów fundamentu testowego w Cuxhaven umożliwiają analizę możliwych obciążeń w wyniku ryzyk geotechnicznych w odniesieniu do instalacji fundamentu grawitacyjnego na morzu. Bez wyjątku pozytywne rezultaty pomiarów fundamentu testowego pokazują, że zaprojektowana przez STRABAGA konstrukcja grawitacyjna nadaje się do stosowania jako fundament morskich farm wiatrowych na dużych głębokościach. Produkcja fundamentów grawitacyjnych będzie odbywać się w Cuxhaven. Ale zanim z tego alternatywnego źródła energii popłynie prąd elektryczny, jest jeszcze wiele do zrobienia. KONTAKT: Klaus Weber, Budownictwo Infrastruktury, Obszar Koncernu WSO 2L, Dyr. Morska Energetyka Wiatrowa (ID)

39

Projekty Obszary Specjalne i Koncesje

inform 23

ROZBUDOWA A8 MIĘDZY ULM A AUGSBURGIEM

NAJDŁUŻSZY DROGOWY PLAC BUDOWY W NIEMCZECH 27 miesięcy postępowania przetargowego, 52 miesiące czasu budowy, 360 miesięcy koncesji – to ramowe wartości liczącego blisko 41 km, a tym samym najdłuższego drogowego placu budowy w Niemczech. Rozbudowa autostrady A8 z czterech do sześciu pasów jest realizowana w formie partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP).

Niemcy. A8 jest pierwszym projektem z drugiej serii tak zwanych modeli rozbudowy („A-Modelle”), na który Niemieckie Federalne Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Rozwoju Miast ogłosiło przetarg. Na cele rozbudowy utworzono spółkę koncesyjną PANSUEVIA GmbH & Co. KG, w której STRABAG posiada 50% udziałów. Spółka jest w szczególności odpowiedzialna od paź-

Po długim postępowaniu o udzielenie zamówienia roboty ruszyły w kwietniu 2011

dziernika 2011 również za finansowanie, eksploatację i utrzymanie odcinka autostrady o całkowitej długości 58 km.

27 MIESIĘCY POSTĘPOWANIA PRZETARGOWEGO Już na początku roku 2009 rozpoczęto postępowanie w sprawie o udzielenie zamówienia w niepewnej gospodarczo sytuacji. Wstępne kwalifikacje, pierwsza oferta, negocjacje i w końcu „najlepsza i ostateczna oferta” ciągnęły się do późnego lata 2010. Zwięzła decyzja o udzieleniu zamówienia została potwierdzona przez kilka instancji w dodatkowym postępowaniu sprawdzającym. W wyniku kontroli przeprowadzonej w dalszym toku postępowania po proteście, jaki złożyło pokonane konsorcjum, udzielenie zamówienia opóźniło się i ostatecznie nastąpiło po prawie 27 miesiącach w kwietniu 2011.

52 MIESIĄCE CZASU BUDOWY Zaraz po otrzymaniu zlecenia rozpoczęły się negocjacje w sprawie dokumentów finansowych. Już w trakcie ich trwania podjęto przygotowania do budowy pod kierownictwem Budownictwa Infrastruktury Niemcy Południowe. „To był już ważny sygnał dla całego regionu Szwabii, że w zasadzie od pierwszego dnia jeździły tu koparki. Szybkość działania budowlanego zespołu roboczego naprawdę wywarła na mnie wrażenie”, opowiada Hans Christian Kattwinkel, dyrektor finansowy spółki koncesyjnej. Rozbudowa została przeniesiona przez spółkę koncesyjną PANSUEVIA na budowlany zespół roboczy. 50-procentowe udziały STRABAGA dzielą pomiędzy siebie HEILIT+WOERNER i Züblin. „Wszystkie roboty przy trasie są prowadzone przy bieżącym ruchu samochodowym – to szczególne wyzwanie logistyczne, wymagaKattwinkel jest dyrektorem finansowym spółki PANSUEVIA

40

www.strabag.com

inform 23

Projekty Obszary Specjalne i Koncesje

Zmotywowany zespół

Roboty toczą się przy bieżącym ruchu samochodowym

jące mądrego i rozważnego planowania”, objaśnia techniczny kierownik projektu Michael Halm.

KONTAKT: Hans Christian Kattwinkel, Obszary Specjalne i Koncesje, Obszar Koncernu Rozwój Infrastruktury 4W

Ogółem rozbudowa autostrady może trwać maksymalnie 52 miesiące, tak aby od jesieni 2015 ruch mógł płynąć na całym odcinku bez przeszkód sześcioma pasami.

KONTAKT: Michael Halm, Budownictwo Infrastruktury, Obszar Koncernu Niemcy Południe 6H, Dyr. Duże Projekty (EE)

360 MIESIĘCY KONCESJI Oprócz budowania łańcuch wartości dodanej wydłuża się o eksploatację i utrzymanie – na wszystkich trzech płaszczyznach STRABAG jest prominentnie reprezentowany przez 50% udziałów. W związku z tym przykłada się szczególną wagę nie tylko do wysokiej jakości samej budowy. Odpowiednio wysokie wymagania dotyczą też strukturyzacji projektu, do prac w tym zakresie włączono BRVZ, CLS, GVDi TPA. Do sfinansowania inwestycji o wartości około 410 mln euro opracowano długookresowy projekt finansowania, które zrefinansuje się w wyniku dofinansowania ze strony państwa w wysokości 75 mln euro oraz miesięcznych wpływów z tytułu opłat myta przez samochody ciężarowe. A to wszystko przez 360 miesięcy! Nawet kiedy autostrada będzie już dawno ukończona, PANSUEVIA będzie działać jeszcze przez długi czas.

Powierzchnia nowej jezdni: 1,2 mln m2 Transport ziemi: 4,2 mln m3 Beton na nawierzchnię jezdni: 380.000 m3 Obiekty mostowe: 79

„PPP – UMOWA ROKU” Opracowanie struktury finansowania nie było wcale proste. „Właśnie ze względu na kryzys finansowy musieliśmy pogodzić się z niektórymi niepowodzeniami. Ale ostatecznie udało nam się to wspólnie opanować”, opisuje Kattwinkel. Tym bardziej cieszy wyróżnienie „European Shadow Toll Deal of the Year 2011”. W lutym 2012 magazyn branżowy „Project Finance” zatwierdził wybór tego szczególnego projektu PPP i jego finansowania.

41

Projekty Obszary Specjalne i Koncesje

inform 23

NAJDŁUŻSZY TUNEL JEDNORUROWY

NURKOWANIE W PACYFIKU Międzynarodowy zespół budowniczych tuneli wciąż pracuje w Singapurze. Najdłuższy tunel jednorurowy, budowany metodą tarczową zostanie ukończony pod koniec 2012 roku w regionie Pacyfiku.

Singapur. Nazwa Singapur pochodzi z języka starohinduskiego i oznacza miasto lwów. To wyspiarskie państwo o powierzchni 712 km2 jest najmniejszym państwem w Azji Południowej. Jego powierzchnia jest porównywalna mniej więcej z powierzchnią niemieckiego miasta Hamburg. Pozyskiwanie lądu odgrywa dla Republiki Singapurskiej bardzo ważną rolę. Singapur leży na południowym krańcu Malezji i jest zamieszkany przez około pięć milionów mieszkańców. Przez cały rok na tej popularnej turystycznej wyspie panują temperatury rzędu 250C. Ten kraj słynie jednak nie tylko z niekończącego się nigdy lata. Singapur jest państwem wielokulturowym i uchodzi za nowoczesny tygiel rozmaitych kultur i ludzi. Ale również gorączkowość i stres mieszkańców są tutaj odczuwalne – to obraz niecodzienny dla Europejczyka. Züblin realizuje w tym ruchliwym mieście-państwie wyjątkowy projekt: od stycznia 2011 powstaje tu najdłuższy, wykonywany metodą tarczową jednorurowy tunel w regionie Azji Pacyficznej. Zlecenie o wartości 13,8 mln euro obejmuje przy tym obniżenie dwóch szybów oraz budowę żelbetowego tunelu o średnicy dwóch metrów i długość 1550 m. W tym tunelu znajdzie się rurociąg gazowy pod wysokim ciśnieniem, który pod ziemią łączy położoną na stałym lądzie część Singapuru z wyspą Jurong, przecinając kanał żeglugowy West-Jurong.

BUDOWANIE POD WODĄ Tunel gazowy powinien leżeć przeciętnie 30 m pod poziomem morza. Dlatego przed rozpoczęciem budowy w styczniu 2011 trzeba było przeprowadzić wykop w dnie morskim. „Te roboty mogłyby mieć znaczący wpływ na środowisko i podmorskie życie. Zaradzi-

China

Bangladesh Thailand

India

Laos Burma

Vietnam

Cambodia

Philippine

Sri Lanka Malaysia

Malaysia

Singapore

Indonesia Singapore

Jurong Island

liśmy temu stosujące metodę tarczową”, mówi Josef Kofler, kierownik projektu i ekspert w dziedzinie tej metody pracy. Dzięki temu udało się zminimalizować skutki dla środowiska i uzyskać jeszcze jeden bardzo ważny efekt: efektywna czasowo eksploatacja zapobiegła kosztownym przerwom w ruchu statków.

ZAAWANSOWANE TECHNICZNE KNOW-HOW Ze względu na zróżnicowane warunki geologiczne (od miękkich do twardych skał) oraz panujące pod wodą ciśnienie do trzech barów Züblin zdecydował się na zastosowanie specjalnej maszyny do wiercenia tuneli typu dual-mode (TBM). Uroczystość podczas robót budowlanych

42

Przebicie tunelu w Singapurze

www.strabag.com

Użycie TBM dało w efekcie większą elastyczność, bezpieczeństwo i efektywność przy budowie tunelu. Maszyna ma 15 m długości i doskonale sprawdziła się już przy budowie dwóch tuneli w zachodniej Australii. Oba projekty otrzymały wyróżnienie przemysłu budownictwa cywilnego i tunelowego. Inform relacjonował już ten projekt przy okazji opisu budowy instalacji zaopatrzenia w wodę i utylizacji ścieków w Australii w numerze 21.

Wartość zlecenia: 23,6 mln dolarów singapurskich (ok. 13,8 mln euro) Czas budowy: 01.2011 – 12.2012 Czas budowy: 23 miesiące Długość: 1.550 m

Wielkim wyzwaniem była stała kontrola i nadzór kierunku drążenia przez TBM, a więc precyzja jej prowadzenia. Tę zapewnia jednak „uniwersalny system nawigacji” (UNS). UNS gwarantuje odchyłki nie większe niż plus /minus 20 mm, a więc w zakresie możliwym do zaakceptowania. Züblin zaprojektował i wyprodukował dla tego projektu wszystkie rury przeciskowe. Produkcja odbywała się w fabryce rur w Tajlandii. Rury żelbetowe zostały zaprojektowane specjalnie dla tego projektu. Okres ich użytkowania wynosi 100 lat, rury wytrzymują siłę nacisku 1000 ton.

BUDOWA TUNELU W REKORDOWYM CZASIE Singapur jest również znany z tempa życia – prywatnego, ale przede wszystkim zawodowego. Züblin mógł również dowieść tempa swojej pracy. Drążenie tunelu zostało zakończone w styczniu 2012 bez opóźnień i większych przerw po 123 dniach przy średnim tempie robót 12,6 m dziennie, mniej więcej 32 dni przed planowanym terminem. Dalsze roboty związane z ukończeniem projektu są w toku, jak na przykład instalacja wysokociśnieniowego gazociągu o długości 2,8 km. Kompletne ukończenie projektu jest planowane na grudzień 2012. KONTAKT: Josef Kofler/Erhan Oguz, Obszary Specjalne i Koncesje, Obszar Koncernu International 3G, Dyr. Flächengeschäft (MJ)

inform 23

Projekty Obszary Specjalne i Koncesje

Dalsze projekty tuneli w Singapurze: SG – JEC Package B Wartość zlecenia: ok. 14 mln euro Czas budowy: 01 / 2012 – 06 /2014 Czas budowy: 28 miesięcy Jurong Eastern Catchment Project Package A2 Wartość zlecenia: ok. 9,8 mln euro Czas budowy: 10 / 2011 – 02 /2014 Czas budowy: 28 miesięcy Instalacja ściekowa Pasir Ris – Package 2 Wartość zlecenia: ok. 22,7 mln euro Czas budowy: 10 /2009 – 02 /2012 Czas budowy: 30 miesięcy Cable Tunnel MRT Downtown Line 2 Wartość zlecenia: ok. 1,4 mln euro Czas budowy: 10 /2010 – 08 /2011 Czas budowy: 10 miesięcy MRT North East Line Czas budowy: 04 /1997 – 06 / 2000 Czas budowy: 39 miesięcy Wartość zlecenia: 87,7 mln dol. sing. (ok. 51,5 mln euro) DTSS T-06 Queensway Tunnel Czas budowy: 12 /2000 – 03 /2005 Czas budowy: 52 miesiące Wartość zlecenia: 92 mln dol. sing. (ok. 54,1 mln euro) DTSS Uper Thomson Link Sewer Czas budowy: 03 /2003 – 04 /2005 Czas budowy: 26 miesięcy Wartość zlecenia: 43 mln dol. sing. (ok. 25,3 mln euro) DTSS Kranjie Link Sewer Czas budowy: 07 /2006 – 06 /2007 Czas budowy: 12 miesięcy Wartość zlecenia: 10 mln dol. sing. (ok. 5,9 mln euro)

43

Specjalne

inform 23

FORUM ARTYSTYCZNE STRABAGA PRZEDSTAWIA SIĘ

ŻYCIE ZE SZTUKĄ STRABAG wspiera sztukę i wszystko, co się z nią wiąże. Od wielu lat zespół Forum Artystycznego STRABAGA w składzie Wilhelm Weiss, Tanja Skorepa i Barbara Baum, z wielkim zapałem opiekuje się artystami, pracownikami i gośćmi. Dzięki ich zaangażowaniu wielu kolegów dzieli się swoją fascynacją sztuką nowoczesną.

Świat. „Sztuka jest piękna, ale wymaga wiele pracy!” Ten cytat towarzyszy trzyosobowemu zespołowi forum sztuki. Nowe wyzwania i działania należą do dnia powszedniego zespołu Forum Artystycznego STRABAGA, który angażuje się w koncernie we wszystkich obszarach sztuki. Forum Artystyczne istnieje od 1994 i propaguje sztukę przede wszystkim wśród pracowników STRABAGA: 50 wystaw w galerii STRABAGA Artlounge w Wiedniu, 15 lat nagrody Artaward, ponad 2000 obrazów w 60 biurach to pokaźny dorobek zespołu artystów. Inform zagląda za kulisy…

Prace jury w STRABAG Artlounge

PRACA W OTOCZENIU SZTUKI

Od lewej do prawej: Tanja Skorepa, Wilhelm Weiss Barbara Baum

KIM JESTEŚMY Wilhelm Weiss jako syn mieszkającego w Karyntii malarza już bardzo wcześnie zainteresował się sztuką i kulturą. Sam pasjonatkolekcjoner, jest dyrektorem Forum Artystycznego STRABAGA, od wczesnych lat dziewięćdziesiątych jest odpowiedzialny między innymi za zakupy obrazów do kolekcji STRABAGA. Tanja Skorepa, aktywna we wszystkich obszarach Forum Artystycznego, jest zawsze przyjaźnie nastawiona do artystów i pracowników. Zgromadziła cenne doświadczenie w dziedzinie mody i sztuki w wiedeńskich galeriach i muzeach, zanim rozpoczęła swoją pracę na Forum Artystycznym STRABAGA. Barbara Baum, kierownik artystyczny i kuratorka Forum, pochodzi z „artystycznej rodziny” i nawiązała dobre kontakty z wieloma znanymi artystami. Jej konikiem była i jest sztuka modernistyczna.

44

W 2003 roku rozpoczęto tworzenie Forum Artystycznego STRABAGA, które wcześniej przeniosło się z Karyntii do Wiednia, do wiedeńskiej centrali STRABAGA. Rok później nastąpiło otwarcie galerii rzeźby Gironcoli, a wkrótce potem została wystawiona pierwsza ekspozycja w nowo urządzonej galerii sztuki STRABAGA Artlounge na poddaszu biurowca STRABAGA w Wiedniu. Na nowo zaadaptowano zbiory i nagrodę artystyczną STRABAGA – Artaward. Kolejnym dużym zadaniem była budowa i urządzenie nowej pracowni artystycznej o powierzchni 700 m2 w budynku STRABAGA w roku 2008, w którym może pracować i mieszkać do pięciu artystów z kraju i zagranicy.

WSPARCIE NA WSZYSTKICH PŁASZCZYZNACH Doroczna nagroda „STRABAG Artaward International” jest wymagającym największego wkładu projektem, poprzedzonym siedmiomiesięcznymi przygotowaniami. Różnorodność biorących udział w konkursie krajów, w których STRABAG posiada swoje przedstawicielstwa, setki kandydatów są wielkim wyzwaniem dla Forum Artystycznego STRABAGA. Ale też dzięki wszechstronnej pomocy ze strony różnych krajów organizacja wydarzenia jest możliwa. Po Węgrzech, Słowacji i Czechach do przyszłej edycji konkursu 2012 – 2014 zaproszono po raz pierwszy artystów z Polski, Rumunii i Rosji. Tego roku o nagrodę ubiegało się 900 młodych artystów – to nowy rekord. „Forum Artystyczne STRABAGA jest dumne z już 90 laureatów z kraju i zagranicy, którzy dzięki wsparciu

www.strabag.com

inform 23

Specjalne

Nagroda STRABAG Artaward International – profesjonalne jury przy wyborze laureatów

STRABAGA mogli zrobić karierę artystyczną”, opowiada dyrektor Forum Artystycznego Wilhelm Weiss.

zawrót głowy i użycie dźwigu przy przemieszczaniu kilkumetrowych rzeźb zostało zrealizowane z powodzeniem.

ZAWSZE ZAANGAŻOWANI DLA SZTUKI

KONTAKT: Wilhelm Weiss / Tanja Skorepa / Barbara Baum, Forum Artystyczne STRABAGA

Takie artystyczne akcje, jak instalacja „House Attack” znanego światowego artysty Erwina Wurma w siedzibie STRABAGA w Bratysławie, zawieszenie obrazu o wysokości dwunastu metrów w obecności artysty Hermanna Nitscha i kolekcja rzeźb Gironcoli w Gironcoli-Kristall zaliczają się najbardziej spektakularnych przedsięwzięć artystycznych. Zawieszenie obrazów na wysokości wywołującej

Info + +

Czy są Państwo zainteresowani? Bliższe informacje na temat Forum Artystycznego STRABAGA na stronie internetowej www. strabag-kunstforum.at

Montaż obrazów Hermanna Nitscha w budynku STRABAGA w Bratysławie

45

Wydarzenia

inform 23

Michaela i Stefan Haslinger

NAJPIEKNIEJSZY DZIEŃ W ŻYCIU Alma i Stephan Kahler

NOWOŻEŃCY Michaela i Stefan Haslinger oraz Alma i Stephan Kahler zawarli związki małżeńskie i mogą opowiedzieć dwie szczególnie piękne historie miłości. Obie pary pracują w firmie STRABAG i znalazły swoją wielką miłość w miejscu pracy.

Świat. Stefan Haslinger jest kierownikiem budowy w Budownictwie Infrastruktury w firmie Land i Mehofer, Michaela Haslinger, z domu Rauhofer, jest pracownikiem finansowym w dziale realizacji projektów w Wiedniu. Poznali się nie bezpośrednio w miejscu pracy, ale za pośrednictwem forum internetowego. Wspólny pracodawca od początku był tematem rozmów – a to łączy. Ale nie tylko tych dwoje jest zatrudnionych w tym samym przedsiębiorstwie.

RODZINA STRABAGA W rodzinie Rauhoferów ojciec, matka, brat, wujek i kuzyn mają wspólną przeszłość i teraźniejszość w STRABAGU. Rodzina Haslingerów z kolei od dziesięcioleci jest zakorzeniona u Langa i Menhofera – stąd Stefan Haslinger już w młodych latach zainteresował się zawodem budowlańca. Michaela i Stefan Haslinger szybko znaleźli się i równie szybko zaczęli snuć plany na przyszłość i myśleć o weselu. Wesele musiało odbyć się w miejscu niezwykłym. Stefanowi

46

pałac Hernstein był już znany z wcześniejszego wewnętrznego szkolenia. Gdy podczas zwiedzania pałacu menedżer ds. organizacji wydarzeń opowiedział o swojej przeszłości u Langa i Menhofera, od razu było jasne: ślub odbędzie się w pałacu Hernstein. Wielki dzień miał miejsce 16.7.2011 – ze specjalną niespodzianką, gdy Michaela Haslinger zorganizowała swojemu przyszłemu mężowi w charakterze prezentu ślubną limuzynę STRABAGA.

HISTORIA MIŁOŚCI CHORWACKO-AUSTRIACKIEJ Alma Kahler, z domu Hadzic, rozpoczęła swoją karierę w 2009 jako pracownik finansowy w Budownictwie Inżynieryjnym Europa Południowo-Wschodnia w Wiedniu. Stephan Kahler był w tym czasie zatrudniony na stanowisku inżyniera w budownictwie ogólnym. Alma i Stephan Kahlerowie pracowali wprawdzie przez wiele miesięcy w tym samym biurowcu w wiedeńskiej metropolii, ale zostali sobie przedstawieni dopiero podczas wycieczki zakładowej w maju 2010. Na początku 2011 Alma Kahler otrzymała ofertę przejęcia opieki finansowej nad firmą-córką Pomgrad w Splicie. Dopiero co ci dwoje mieli ze sobą tylko kontakt zawodowy, a po roku, 27.2.2012, wzięli ślub! Teraz pracują razem w STRABAGU w Splicie, szczęśliwi ze sobą. Inform gratuluje wszystkim świeżo upieczonym i oczywiście parom z dłuższym stażem i życzy pięknej wspólnej przyszłości!

www.strabag.com

inform 23

1

2

1

6

4

3

3

Specjalne

4

5

MISTRZ ŁAMIGŁÓWEK POSZUKIWANY 3

BUDOWNICZY DRÓG

B

4 3

Zasady łamigłówki: Z miasta A do miasta B jest budowana droga. Liczby

A

4

na górze i z prawej strony podają, ile elementów drogi 4

należy zbudować w tej kolumnie lub rzędzie. Należy A

tak wyrysować drogę w kratkach, aby prowadziła z miasta A do miasta B!

4 C

Wskazówka:

4 2

Jeżeli w którymś polu na pewno nie może być już więcej 1

elementów drogi, to należy je wykreślić! B

Odcinki drogi: Możliwe są tylko następujące elementy drogi – proste i zakręty: 1

2

3

4

5

6

Rozwiązanie: A

B

C

Wśród wszystkich nadesłanych rozwiązań rozlosu-

3 wskazane pola lub rozwiązanie całej łamigłówki

jemy trzy zegarki STRABAGA.

należy przesłać do: [email protected]

Termin nadsyłania rozwiązań: 15.8.2012

Zarażeni wirusem komputerowym! Radość dzieci z pierwszej klasy szkoły powszechnej w Pöttsching w Austrii była wielka, gdy otrzymały „nowy” sprzęt od naszego działu informatycznego BRVZ. Nasze stare komputery znalazły

nowe zadanie w szkole. Jako podziękowanie dzieci zmajstrowały powyższy kolaż.

47

www.strabag.com

STOPKA Wydawca: STRABAG SE, Villach Redakcja: Bettina Mattes (odpow.), Carmen Ferner Współpraca redakcyjna: Edita Novotna (Czechy / Słowacja), Evelyn Agocs (Węgry), Bożena Czekajska (Polska), Wiktoriya Chimakadze (Rosja) Layout i realizacja druku: Gundula Schmid (odpow.) Przygotowanie do druku: finishingmove Druk: Tauber Public Relations, Warszawa Zdjęcia: Strandperle (zdjęcie tytułowe, str. 14), Istockphoto (str. 6), Azra Bajrica (str. 7), Fotofolia (str. 19, 21, 45), Royalize (str. 24, 25, 26, 27, 31, 39, 42,46, 47), Josef Marek (str. 37), Education & Outreach (EDO) Division National Heritage Board, Singapur (str. 43) Zapytania i listy prosimy kierować do: STRABAG SE, do rąk: Bettina Mattes, Tel. +43 1 22422-1100, Fax + 43 1 22422-1177, [email protected], Donau-City-Straße 9, A-1220 Wiedeń Firma STRABAG SE przywiązuje dużą wagę do wyrównania szans kobiet i mężczyzn. W celu uproszczenia stosujemy w naszych tekstach w liczbie mnogiej określenia neutralne, takie jak „pracownicy”, „zleceniodawcy” czy „eksperci”. Pod tymi określeniami rozumiane są zarówno kobiety, jak i mężczyźni.